Songfestivalwinnaar JJ heeft zich tegenover de Spaanse krant El País uitgesproken over het Eurovisiesongfestival van volgend jaar in Oostenrijk. Hij hoopt dat het plaats zal vinden in hoofdstad Wenen, zonder Israël als deelnemer en met een herzien stemsysteem.

‘De televoting zou transparanter moeten zijn’, vertelt JJ. ‘Dit jaar was het allemaal erg vreemd.’

Meerdere omroepen vroegen na afloop van de editie in Bazel een controle van de publieksstemmen. Een publieksstemming die door Israël gewonnen werd.

‘Het is erg teleurstellend om te zien dat Israël blijft deelnemen aan de wedstrijd. Ik zou graag zien dat het Songfestival volgend jaar in Wenen wordt gehouden en zonder Israël. Maar de bal ligt bij de EBU. Wij, de artiesten, kunnen alleen maar onze stem verheffen over deze kwestie.’

In een interview met de Spaanse krant ABC maakt JJ de vergelijking tussen Rusland, dat al eerder van het Eurovisiesongfestival uitgesloten werd, en Israël.

‘Ik ben erg teleurgesteld dat ze Rusland hebben uitgesloten en Israël hebben laten deelnemen. Beide zijn oorlogsagressors. Die twee hebben ook actief geprobeerd om te provoceren, wat erg teleurstellend is. Ik kan niets doen, maar als het aan mij had gelegen, had ik ze allebei uitgesloten. We zullen zien wat er volgend jaar gebeurt, misschien is alles dan eerlijker en wordt de televote beter begeleid en zonder reclames tussendoor.’

ORF distantieert zich

De Oostenrijkse omroep ORF distantieert zich intussen van de uitspraken van JJ, door te zeggen dat het om een ‘persoonlijke mening’ gaat.

‘JJ’s uitspraken weerspiegelen zijn privémening en zijn op geen enkele manier verbonden met de ORF. Voor de ORF staan de muziek en de artistieke prestaties tijdens het ESC centraal. De EBU heeft ook duidelijke richtlijnen die politiek en entertainment scheiden. Het is de enige instantie die beslist over de deelname of uitsluiting van landen.’

Een aantal Oostenrijkse politici uit kritiek op de zanger. Wolfgang Sobotka zegt ‘De uitspraken van onze Songfestivalwinnaar zijn onaanvaardbaar. Israël willen uitsluiten van het Songfestival en het gelijkstellen aan Rusland, is volledig misplaatst en vergeet de geschiedenis.’

Een partijgenote van Sobotka verwoordt het als volgt. ‘JJ is een geweldige zanger, maar politiek gezien natuurlijk gevaarlijk onverstandig. Wie Israël wil uitsluiten en op één hoop wil gooien met Rusland zonder de ongekende terreuraanslag van Hamas te vermelden, heeft geen podium nodig, maar dringend een geschiedenisles. In elk geval zal er geen Songfestival zonder Israël zijn in Neder-Oostenrijk.’

Excuses

Na alle kritiek heeft de zanger zich verontschuldigd ‘als mijn woorden misbegrepen werden’. Toch wil de Israëlische ambassadeur in Oostenrijk nog een persoonlijk gesprek met hem.

Behalve de Israëli’s heeft JJ ook de Oekraïners kwaad gemaakt. Hij noemde namelijk de Russisch-Oostenrijkse operazangeres Anna Netrebko als een groot rolmodel voor zijn lied Wasted Love.

Netrebko zou sinds de start van de oorlog in Oekraïne dicht bij Russisch president Poetin staan en de genocide van het Oekraïense volk steunen. Tegen haar optredens is in veel landen protest en veel ervan zijn dan ook geannuleerd.

Liefde voor opera

In het gesprek vertelt JJ ook nog over zijn liefde voor opera. Hij kwam voor het eerst in aanraking met opera op vakantie in Wenen, op bezoek bij familie, toen hij nog met zijn ouders in het buitenland woonde.

‘Maar toen ik echt verliefd werd op opera, was ik bij een voorstelling van Puccini, toen ik 16 was en ‘Tosca’ voor het eerst zag. Ik was opgewonden en geïntrigeerd tijdens de hele voorstelling. Ik hou van een goed drama… op een goede manier.’

Vlaggenverbod

JJ heeft het ook over het verbod, althans voor de deelnemers zelf, op vlaggen die niet de vlag van het eigen land zijn. De regenboogvlag bijvoorbeeld.

‘Ik ga de kans grijpen en dit grote platform dat het Songfestival is, gebruiken om op te komen voor de rechten van de hele queer gemeenschap en om te zorgen voor meer gelijkheid. Er hangt nog steeds een enorm stigma om ons heen en helaas wordt Europa steeds conservatiever en neemt het stappen achteruit. Het is heel, heel teleurstellend en er moet iets aan gedaan worden.’

Daarom probeerde hij een regenboogvlag de zaal in te smokkelen.

‘Hoewel het een troost was om te weten dat het publiek het kon, probeerde ik tijdens de finale stiekem een vlag mee binnen te nemen. Maar ik werd betrapt. Ik had hem opgeborgen in een zak van mijn broek en iemand van de organisatie zag wat ik bij me had. Vlak voordat ik het podium op ging, zeiden ze tegen me ‘Dat is niet de vlag van je land, die mag je er niet uithalen’. Het lukte me bijna.’

Conchita Wurst en Nemo

JJ verwijst ook naar twee eerdere Songfestivalwinnaars, Conchita Wurst en Nemo.

‘Pas toen we terug naar Wenen verhuisden, kon ik vergelijken en besefte ik hoe het was om vrijer als queer te leven.’

In Wenen zag hij voor het eerst een volledige Songfestivalfinale met zijn familie. Het was de finale waarin Conchita Wurst voor Oostenrijk won.

Ook de tot voor kort recentste Songfestivalwinnaar Nemo is een referentie voor JJ.

‘Beiden hebben codes gebroken, zoals het liedje van Nemo zegt. Dat ik tijdens de halve finale werd vergeleken met twee mensen die het Songfestival hebben gewonnen, leek me altijd al een goed teken.

Hoewel ik niet zo veel op Nemo lijk als ze zeggen. Mijn lied is klassieke muziek met een modern element en dat van hen is een modern lied met een klassiek element.’

Snel nieuwe nummers

Veel rust is JJ niet van plan te nemen.

‘Ik zou graag willen rusten, maar ik hou van mijn werk en daarom ga ik voorlopig niet veel slapen. Ik heb een songwriting schema gepland, dus er zullen snel nieuwe nummers komen, nadat Wasted Love van zijn welverdiende hype heeft genoten.’

JJ wil ‘een meer commerciële richting inslaan, maar mijn stijl behouden in ieder lied dat ik schrijf.’