Op YouTube zijn filmpjes opgedoken waaruit blijkt dat kersvers songfestivalwinnares Jamala in mei vorig jaar al een versie zong van haar 1944. Tot een diskwalificiatie zal het echter niet snel komen.

Gisterenavond werd plots een optreden van Jamala ontdekt waarvan het eerste filmpje op 23 mei vorig jaar – de dag van de finale van het songfestival 2015 – op YouTube verscheen. Jamala is daarin duidelijk te zien en te horen met het lied Bizim Qirim, wat vrij vertaald ‘De Krim is van ons’ betekent. Het arrangement is nog anders, er zijn geen Engelstalige flarden tekst te horen, maar het nummer is ontegensprekelijk hetzelfde.

Bizim Qirim begint in de achttiende seconde van onderstaand filmpje. Let ook op het stukje folkloremuziek in de bridge van het nummer:

Opvallend: sindsdien is het oude filmpje verdwenen en zijn er de afgelopen uren verschillende andere opgedoken van hetzelfde optreden, waardoor elk officieel bewijs dat Jamala het lied vorig jaar al zong weg lijkt te zijn. Maar we bemachtigden een screenshot waarin het oude filmpje nog opdook in de zoekresultaten op YouTube. Met als datum 23 mei vorig jaar:

Geen diskwalificatie

De kans dat Jamala en 1944 gediskwalificeerd zullen worden en de overwinning naar Dami Im en haar Sound of Silence zal gaan, is zo goed als zeker onbestaande. Er is de regel die stelt dat liedjes die deelnemen aan het songfestival vóór 1 september in het vorige jaar niet ‘commercieel uitgegeven’ mogen worden. Daarmee wordt bedoeld dat de song niet op single of cd mag worden uitgebracht. Dat is bij Bizim Qirim voor zover bekend niet gebeurd, waardoor het perfect comform de regels is. Het is volledig legaal om een liedje voor publiek te zingen. Zolang het pas wordt uitgegeven op of na de eerste septemberdag, is er geen vuiltje aan de lucht. De EBU heeft via haar Facebookpagina ook een officiële mededeling de wereld in gestuurd om te ontkrachten dat de overwinning van Oekraïne gewijzigd zal worden:

Enkele maanden terug was er in de Deense songfestivalvoorronde een gelijkaardig scenario, toen ook met een winnares van het songfestival in de hoofdrol: Emmelie de Forest had een liedje gecomponeerd van een van de deelneemsters aan de voorronde, maar ze had het lied Never Alone zelf al menig keer gezongen in haar concerten. Zónder dat het echter ooit op single of plaat was uitgebracht. De EBU oordeelde dat geen regels gebroken werden. Het lied mocht gewoon deelnemen aan de voorronde en werd uiteindelijk tweede, maar had perfect de Deense songfestivalinzending mogen zijn.

Jamala en haar team maakten wel de wijze beslissing om de titel van het lied te veranderen, om zo de politieke teneur te verminderen. 1944 wordt er hier en daar al van beschuldigd té politiek getint te zijn, hoewel de EBU ook hierin geoordeeld heeft dat het geen regels verbreekt. Een liedje met als titel De Krim is van ons had ongetwijfeld op veel minder bijval kunnen rekenen.

Het staat dus nog steeds zo goed als vast dat we volgend jaar naar Oekraïne afreizen voor het 62e Eurovisiesongfestival. Verschillende burgemeesters van steden in het land hebben al aangegeven dat ze de wedstrijd naar hun stad willen halen. De Oekraïense omroep en de EBU zullen zich buigen over de voorstellen, al wordt getipt dat de shows zullen worden uitgezonden vanuit het Palace of Sports, waar het songfestival al neerstreek in 2005.