Songfestival.be sprak in Bazel met Birgit Simal (foto, rechts), opnieuw het Belgische delegatiehoofd op het Songfestival. In haar rol stuurt ze de VRT-deelname aan het Eurovisiesongfestival aan.

We spreken Birgit Simal in het hotel waar de Belgische delegatie verblijft, in hartje Bazel. Red Sebastians individuele repetities zijn achter de rug en de sfeer lijkt ongedwongen.

Alle ogen zijn nu gericht op dinsdagavond. Dan volgt de eerste apotheose van een maandenlang project dat uitmondde in Strobe Lights als Belgische Songfestivalinzending.

Even flink doorwerken

‘De voorbereidingen liepen tot hiertoe vlot’, zegt het Belgische delegatiehoofd. ‘Omdat de finale van Eurosong op 1 februari was en alle plannen begin maart gefinaliseerd moeten zijn, was het wel even flink doorwerken.

In die periode moet je alles even laten bezinken en evalueren, maar ook de hele Songfestivalact uitwerken. Er moest ook een videoclip worden opgenomen. Dus ja, het was heftig om alles op tijd rond te krijgen. Maar we zaten heel snel op een goede piste.’

Artistiek en technisch

In tegenstelling tot bij Gustaph twee jaar geleden, waar het optreden uit de voorronde grotendeels hetzelfde bleef op het Songfestival, gaat het nu om een ander concept.

De redenen daarvoor zijn artistiek en technisch van aard: ‘We wilden Seppe (de echte voornaam van Red Sebastian, red.) dichter bij het publiek brengen. Om de lift uit Eurosong op het Songfestival te hebben, had er een gat in het podium in Bazel moeten komen. Maar dat bestaat uit een ledvloer, dus kon de lift niet.’

Andere landen hebben wél grote constructies meegenomen, denk aan de Australische mixer, de Cypriotische stelling en de Griekse rots. ‘Maar die staan gewoon op het podium’, weerlegt Simal. ‘Dat had technisch gezien ook gekund met de lift, maar dat zou lelijk geweest zijn.’

Een andere relevante factor is dat het podium in Bazel enorm verschilt met dat uit de Eurosong-finale in Vilvoorde. ‘De catwalk vooraan met het grote frame eromheen wilden we heel graag integreren. Met Strobe Lights willen we een rave uitstralen en dus gebruiken we alle lichten en mogelijkheden voor visuals in de arena.’

In consensus

Yves Ruth, de art director van de Belgische delegatie (foto, links), kwam als eerste met het idee om dansers als dubbelgangers toe te voegen aan het optreden. ‘Daar konden we ons allemaal heel snel in vinden.

Het helpt ook dat Seppe zelf een duidelijke visie heeft en kan aangeven wat hij wel en niet wil. Soms kijken artiesten wat meer de kat uit de boom, maar het werkt vlotter als je iemand hebt die meedenkt en weet wat hij wil.

Alle beslissingen worden in consensus genomen. Als de artiest er zelf niet achter staat, kan het niet werken. Maar we hebben binnen het team allemaal onze specialiteit en versterken elkaar. Zo kom je tot een resultaat waar iedereen tevreden mee is.’

Red Sebastian in Bazel: dit is het team achter Belgische Songfestivalkandidaat

Vierde editie

Birgit Simal is sinds 2018 Head of Delegation of delegatiehoofd voor België op het Songfestival in de VRT-jaren. Ze is nu aan haar vierde editie toe. ‘Je leert elk jaar bij en wordt beter in je job door problemen mee te maken en die op te lossen.’

Het valt Simal op dat de productie van het Songfestival, net zoals delegaties, jaarlijks grotendeels uit dezelfde mensen bestaat. ‘Sommigen zijn Zweden die er al twintig jaar bij betrokken zijn. Er zijn ook Zwitsers met een frisse blik, maar het helpt dat we kunnen vertrouwen op mensen met ervaring.

Wel komen de vragen vanuit de organisatie steeds vroeger. Vroeger was de Head of Delegations-meeting in maart de deadline om alles te hebben ingestuurd maar nu worden we aangespoord om daarvoor al eerste ideeën door te sturen.’

Te strenge regels

Na alle vernietigende berichtgeving vorig jaar kondigde de EBU nieuwe maatregelen aan om artiesten in de coulissen beter te beschermen. Dat mondde uit in zogenaamde connected en disconnected areas waar wel en niet gefilmd mag worden.

Dit zijn nieuwe maatregelen Songfestival 2025 ter bescherming artiesten

Simal begrijpt de maatregelen, maar is ook kritisch: ‘Ik vind de nieuwe regels iets te streng. Zelfs in hun kleedkamers mogen artiesten geen selfies maken met hun eigen telefoon. Dat vind ik jammer, want daar heb je vaak mooie momenten samen met je team.

‘Ik was vorig jaar ook op het Songfestival als productiebegeleider en heb zelf ook dingen gezien. Er waren onaangename dingen in de delegation bubble en aanpassingen waren nodig. Maar ik heb de indruk dat het allemaal minder erg was dan in de pers was verschenen en dat de maatregelen nu misschien iets te ver gaan.’

Flexibiliteit

De regels voor deze editie kwamen voort uit een reeks workshops met delegatiehoofden die vorig jaar plaatsvonden. ‘De conclusie daarvan werd ons meegedeeld, maar we konden nog wel enkele dingen wijzigen.

Oorspronkelijk was het plan dat niemand iets mocht filmen tijdens de eerste repetities. Dat konden we nog veranderen naar geen video’s van de repetitie zelf, maar wel ervoor en erna. Die beelden van de artiesten die voor het eerst in de arena toekomen, wil je capteren, want die heb je niet meer de tweede keer.

Er is dus tot op zekere hoogte flexibiliteit. Er werd ons gezegd dat ze het een jaar zo wilden proberen om dan op basis van reacties volgend jaar bij te stellen.’

Blauw of grijs tapijt

Leiden de nieuwe regels dan tot verbeteringen voor artiesten? ‘Het is in elk geval rustiger in de delegation bubble. Maar de connected area is ook groot genoeg om elkaar te ontmoeten, te ontspannen en de shows te kunnen volgen op groot scherm. Daar mogen we wel telefoons gebruiken.’

Het verschil tussen de twee areas wordt op een simpele maar slimme manier duidelijk gemaakt: ‘Op blauw tapijt mag je niet filmen, op grijs wel. Dat is ideaal om te controleren of iemand zondigt, want als je filmt, komt het tapijt altijd wel in beeld.’

Tactisch nagedacht

Dit jaar verspreidde de EBU drie foto’s van de eerste individuele repetitie van elk land en dertig seconden videomateriaal van de tweede. Delegaties konden zelf kiezen welke beelden werden vrijgegeven.

‘Maar we hadden geen zeggenschap in de tekstuele omschrijvingen’, stelt Simal, doelend op omschrijvingen bij posts op kanalen als Instagram en Facebook. ‘Dus dat was wel spannend om te zien wat ze erbij zouden schrijven.’

Er is zeer tactisch nagedacht over welke dertig seconden van het optreden van Red Sebastian naar buiten werden gebracht: ‘We wilden een fragment dat representatief is voor Strobe Lights en duidelijk maakte dat er dansers waren, zonder de finale al prijs te geven.’

Vlaggenbeleid

Er vloeide ook al veel inkt over het nieuwe vlaggenbeleid op het Songfestival 2025, waarbij kandidaten enkel met de vlag van hun land mogen verschijnen. De Nederlandse omroep AVROTROS uitte zich als zeer kritisch en had een gesprek met de EBU.

EBU wil met nieuw vlaggenbeleid voor minder tumult zorgen

Bij VRT was dat nooit aan de orde: ‘Het nieuwe beleid is zeer duidelijk’, vindt Simal. ‘Het publiek mag doen wat het wil zolang het de Zwitserse wet volgt. Vertegenwoordigers van hun land hebben daar een vlag van. Het is heel duidelijk zo en ik vind dat oké.’

Fijn, maar ook heel spannend

Op het moment van schrijven staat België nog steeds in de top tien van landen als grootste kanshebbers om het Songfestival 2025 te winnen. Twee jaar terug met Gustaph stond ons land voor de repetities buiten de top 30 en klommen we pas aan het einde naar boven.

‘Dat geeft mij persoonlijk wel meer stress’, bekent het VRT-delegatiehoofd. ‘De verwachtingen liggen hoger maar er zijn zoveel factoren die het eindresultaat beïnvloeden maar waar wij geen controle over hebben: wat andere landen doen, politieke situaties, noem maar op.

Natuurlijk is het fijn dat anderen veel van ons verwachten, maar ook heel spannend. Dit is het resultaat van hard werk dat we de afgelopen jaren opbouwden en twee jaar geleden met Gustaph al verzilverd hebben.

We voeren niet op een andere manier promo dan twee jaar geleden. Wel merken we dat er meer interesse is vanuit buitenlandse pers. Eerder moesten we daar zelf harder aan sleutelen, maar nu kwamen de aanvragen sneller binnen.’

Tips voor RTBF

Birgit Simal denkt nog niet aan stoppen: ‘Ik doe het nog steeds enorm graag omdat ik elke keer bijleer waardoor ik het de volgende keer beter wil doen. We nemen nu bijvoorbeeld steeds een eigen sound engineer mee naar de preparties (zoals Eurovision in Concert in Amsterdam, red.) om te verzekeren dat alles technisch in orde is.

In Franstalig België geeft Leslie Cable na volgend jaar het stokje van delegatiehoofd door aan Michaël de Lil. ‘We hebben al samengezeten’, meldt Simal. ‘Ze vroegen ons tips over hoe we Eurosong hebben aangepakt dit jaar.’

Of dat betekent dat de RTBF in 2026 of later een eigen preselectie overweegt, is momenteel nog onbekend. Wel kreeg de omroep tips: ‘Op tijd beginnen is de boodschap. Al in mei moet je starten voor volgend jaar om artiesten de kans te geven nummers te schrijven.

De ervaring van artiesten is ook cruciaal. Zelfs Alex Callier moest me na het Songfestival in Rotterdam gelijk geven dat het Songfestivalpodium echt wel van een ander kaliber is. Dat weet je pas door er zelf geweest te zijn.’