Nederland
Kan Nederland deelnemen aan Songfestival 2025 zonder AVROTROS?
De Nederlandse deelname aan het 69e Eurovisiesongfestival blijft onzeker. AVROTROS bekijkt of de EBU de beloofde organisatorische aanpassingen waarmaakt en beslist in september. Wat is de huidige stand van zaken? En is er een mogelijkheid dat een van de andere Nederlandse EBU-leden de deelname overneemt? ‘Wij gaan niet speculeren.’
Eerder deze maand schreven we het al: AVROTROS heeft nog geen beslissing genomen over een Nederlandse Songfestivaldeelname in 2025, maar de omroep acht de kans ‘klein’.
Kans op deelname Nederland aan Songfestival 2025 ‘klein’, beslissing in september
EBU-lidmaatschap
Is er dan helemaal geen kans dat Nederland deelneemt aan het aankomende Songfestival? Theoretisch gezien liggen er wel mogelijkheden.
Het Eurovisiesongfestival is ontstaan als liedjeswedstrijd georganiseerd door leden van de European Broadcasting Union, de EBU. Dat is een samenwerkingsverband tussen verschillende publieke omroepen uit de meeste Europese landen en enkele landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
Aan het Songfestival kan ieder actief lid van de EBU meedoen. Het festival is dus geen wedstrijd tussen de verschillende landen, maar de verschillende omroepen die lid zijn van de EBU. Een overzicht van alle leden vind je hier.
Twee EBU-leden in België, meerdere leden in Duitsland
Ons eigen land kent twee EBU-leden: de Vlaamse omroep VRT en de Franstalige RTBF. Deze twee nemen beide afwisselend deel aan het Songfestival.
Ook bij onze oosterburen zijn meerdere omroepen EBU-lid. Niet alleen ARD, het samenwerkingsverband tussen verschillende Duitse regionale publieke omroepen, maar ook die regionale omroepen zelf zijn aparte leden.
Momenteel is NDR (de openbare omroep van de Noord-Duitse deelstaten Nedersaksen, Hamburg, Sleeswijk-Holstein en Mecklenburg-Voor-Pommeren) nog verantwoordelijk voor de Duitse Songfestivaldeelname, al wordt er gesproken over een andere omroep die dat in 2025 zou overnemen.
Het Nederlandse publieke omroepbestel
Het Nederlandse landelijke publieke omroepbestel bestaat uit de Stichting Nederlandse Publieke Omroep (NPO) en publieke omroeporganisaties, die elk een bepaalde maatschappelijke stroming vertegenwoordigen. Zo is AVROTROS liberaal van aard.
Arjen Lubach legt in zijn Zondag met Lubach de werking van de Nederlandse publieke omroep op eigen wijze uit:
Negen EBU-leden
Negen van de Nederlandse publieke omroeporganisaties zijn EBU-lid. Naast AVROTROS en NPO zelf gaat het om KRO-NCRV, NTR, NOS, Omroep MAX, BNNVARA, VPRO en EO.
Gezien Nederland naast AVROTROS dus nog acht andere publieke omroeporganisaties kent die lid zijn van de EBU, zouden deze omroepen theoretisch gezien de Songfestivaldeelname van AVROTROS kunnen overnemen.
Eerdere Nederlandse Songfestivaldeelnames
In het verleden waren andere omroepen verantwoordelijk voor de deelname van onze noorderburen. De NTS, de voorloper van de NOS, NPO en NTR, was de eerste Nederlandse omroep die zorgde voor de plaatselijke Songfestivalinzending, van de eerste deelname in 1956 tot en met 1969.
Na de overgang van NTS naar NOS was de laatstgenoemde in de periode 1970 tot en met 2009 de organiserende omroep. NOS liet in 2006 weten van het Songfestival af te willen maar vond niet meteen een omroep die de Songfestivaldeelname van ze over wilde nemen. De organisatie zou niet tot kerntaken van de omroep behoren waardoor werd besloten het Songfestival af te stoten.
In 2010 nam TROS de volledig organisatie over. In 2014 fuseerde TROS met AVRO.
Gemeenschappelijk standpunt
Songfestival.be nam contact op met de bovenstaande omroepen om te vragen of een overname van de Songfestivaldeelname door een andere omroep tot de mogelijkheden behoort, te beginnen bij AVROTROS. Die geeft aan dat er nauw overleg is met de NPO:
‘Het standpunt dat we uitdragen, is […] gelijk aan het standpunt van de NPO. AVROTROS is in de lead, de NPO gaat mee in onze beslissing. Ons besluit geldt dus voor de gehele Nederlandse Publieke Omroep. Er is dus geen sprake van een andere omroep die al dan niet in zou stappen. Daarnaast bezit AVROTROS de licentie van de EBU om het festival uit te zenden.’
De katholieke omroep KRO-NCRV sluit zich aan bij dit standpunt en lijkt niet na te denken over een overname: ‘AVROTROS zendt het Songfestival uit en is verantwoordelijk voor de Nederlandse delegatie. Wij gaan niet speculeren over wat er zou gebeuren als dat niet meer het geval zou zijn.’
Ook de reactie vanuit Omroep MAX, die zich richt op ouderen, ligt in dezelfde lijn: ‘De vraag of Omroep MAX een Songfestivaldeelname wil overnemen is helemaal niet aan de orde, de intentie is dat AVROTROS eruit komt met de EBU.’
De protestantse omroep VPRO geeft aan geen kennis te hebben van een mogelijkheid tot overname wanneer AVROTROS er voor kiest om niet deel te nemen. De omroep geeft ook aan nooit te hebben overwogen om de Songfestivalorganisatie van de AVROTROS over te nemen en heeft ook geen interesse in een toekomstige overname: ‘Het Songfestival past niet binnen het programmaprofiel van de VPRO.’
De overige omroepen, NTR, NOS, BNNVARA en EO, gaven (nog) geen reactie op onze vragen.
Hoe nu verder?
Nu het standpunt over de Nederlandse Songfestivaldeelname een gezamenlijk standpunt vanuit de Nederlandse Publieke Omroep is, blijft het afwachten op het besluit van de AVROTROS.
RTL Boulevard gaf eerder deze maand aan dat de omroep in september een beslissing neemt over een deelname in 2025. AVROTROS heeft dat bevestigd aan onze site:
‘Er is contact met de EBU. We zijn betrokken in het onafhankelijk onderzoek uitgevoerd in opdracht van de EBU. Er is naar onze mening gevraagd. Momenteel zijn we in afwachting van of de aanbevelingen vanuit het onderzoek worden omgezet naar daadwerkelijke acties. AVROTROS wilt weten of de organisatie van het festival anders wordt aangepakt en wilt weten welke veranderingen er worden doorgevoerd. Hierover zijn we ook informeel in contact met andere landen, al zijn er voor zover wij weten geen andere landen die een besluit over deelname van laten afhangen. September is de richtlijn voor onze beslissing, onbekend is nog of dit in het begin of aan het einde van de maand zal zijn.’
Vorig jaar in juli was de inschrijving voor geïnteresseerde artiesten al geopend. Volgens de Nederlandse omroep zijn er bij een eventuele deelname meerdere scenario’s mogelijk om een inzending te selecteren:
‘We kunnen dan weer een inschrijving openen waarbij elke geïnteresseerde artiest zich kan aanmelden en waarbij de selectiecommissie een inzending selecteert. De tijdlijn schuift dan op ten opzichte van vorig jaar. Mocht dit tijdtechnisch gezien toch niet mogelijk zijn, worden er artiesten benaderd.’
Joost Klein optie voor 2025
Joost Klein wordt hierin als een optie gezien: ‘We weten dat er mensen zijn die vinden dat Joost opnieuw moet deelnemen, AVROTROS staat open voor elke geïnteresseerde artiest, dus ook voor Joost Klein indien hij is geïnteresseerd.’
Over het naar Joost Klein lopende onderzoek in Zweden heeft de AVROTROS nog geen nieuws: ‘We worden op de hoogte gehouden door zijn advocaat. Het blijft afwachten. We weten ook niet wanneer er meer duidelijk wordt.’