Het nieuwe Songfestivalseizoen werd op 1 september 2025 afgetrapt. Sindsdien kwam het festival al verschillende malen in de media. Reden hiervoor was de controverse rond de (mogelijke) Israëlische deelname in Wenen en de verschillende standpunten van de Europese omroepen. Hieronder volgt een beknopt overzicht.

Onderstaande tabel geeft de standpunten weer van de verschillende omroepen (dan wel van de politieke leiders, voor zover als aangegeven).

Land	Voor of tegen deelname Israël?
Duitsland	Voor (politiek)
Oostenrijk	Voor (politiek)
Spanje	Tegen (omroep + politiek)
Nederland	Tegen (omroep)
Slovenië	Tegen (omroep)
Zweden	Onbeslist
Frankrijk	Doet mee
Australië	Doet mee
Ierland	Tegen (omroep)
Denemarken	Niet tegen (voor)
Polen	Tegen (politiek)

Op 2 september 2025 brachten we bij Songfestival.be nog het nieuws dat – volgens het Nederlandse nieuwskanaal RTL Nieuws – er nog geen enkel lid van de EBU formeel de deelname van Israël aan het Eurovisiesongfestival 2026 in vraag had gesteld.

De woorden van de persverantwoordelijke van de EBU waren nog niet koud of er volgde al de nodige reactie. Die (eerste) reactie kwam van Slovenië. Niet geheel toevallig, want de Sloveense omroep is de afgelopen jaren altijd al heel vocaal geweest over de Israëlische deelname.

‘Als Israël deelneemt aan het Songfestival in 2026, trekken wij ons terug uit de competitie’, zo luidde het duidelijke bericht uit Ljubljana.

Geen Slovenië meer vanaf Songfestival 2026? RTVSLO wil concrete stappen van EBU

Dominosteen

Het duidelijke standpunt van de Sloveense omroep inspireerde blijkbaar enkele omroepen doorheen Europa, want plotseling volgden verschillende perscommunicaties.

De Ierse omroep stelde in niet mis te verstane bewoordingen het volgende:

“Tijdens de Algemene Vergadering van de Europese Radio-unie (EBU) in juli hebben een aantal EBU-leden hun bezorgdheid geuit over de deelname van Israël aan het Eurovisiesongfestival.

RTÉ (Ierse omroep, red.) wil de EBU bedanken voor het uitgebreide overleg dat naar aanleiding van die vergadering is gestart en voor de verlenging van de mogelijkheid om –  zonder boete –   te beslissen om zich terug te trekken uit het festival (en dit tot december).

RTÉ neemt het standpunt in dat Ierland niet zal deelnemen aan het Eurovisiesongfestival 2026 als Israël deelneemt, en dat de definitieve beslissing over de deelname van Ierland zal worden genomen zodra de EBU een besluit heeft genomen.

RTÉ is van mening dat deelname van Ierland onredelijk zou zijn gezien het voortdurende en verschrikkelijke verlies van mensenlevens in Gaza. RTÉ is ook ernstig bezorgd over de gerichte moorden op journalisten in Gaza, het weigeren van toegang tot het gebied voor internationale journalisten en de benarde situatie van de resterende gijzelaars.”

En ook onze noordenburen bleven niet stil. De Nederlanders koppelen hun deelname aan het komende festival aan het respecteren van de basiswaarden die aan de grondslag liggen van het muziekfestijn.

Een deelname van Israël aan het komend festival schendt die kernwaarden en zo zou een Nederlandse deelname in de huidige omstandigheden niet meer te verantwoorden zijn.

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht gedeeld door Eurovisie Songfestival (@songfestival.avrotros)

De Britse omroep (BBC) legt de uiteindelijke beslissingsbevoegdheid dan weer bij de EBU zelf. Ook in het Verenigd Koninkrijk waren er deze week (politieke) oproepen om niet deel te nemen aan de volgende editie van het Eurovisiesongfestival.

Zo luidde de boodschap van de Schotse Groene Partij afgelopen vrijdag als volgt:

“Het Eurovisiesongfestival is een viering van diversiteit, liefde en eenheid. Ik wil dat mensen er echt van kunnen genieten, maar dat is niet mogelijk als het wordt gebruikt om genocide te vergoelijken.

“We mogen oorlogsmisdaden nooit normaliseren. Wanneer Gaza wordt verwoest en het Palestijnse volk collectief wordt gestraft en opzettelijk wordt uitgehongerd, moeten we allemaal een standpunt innemen. Dat geldt ook voor Eurovisie.

Als een van de ‘grote vijf’ Eurovisie-omroepen heeft de BBC een luide stem en moet die gebruiken om zich samen met RTE en anderen uit te spreken tegen de deelname van Israël en zich aan te sluiten bij de boycot.

Rusland is terecht uitgesloten sinds zijn illegale en immorele invasie van Oekraïne. Palestijnse levens zijn net zoveel waard als Oekraïense levens, en dezelfde principes moeten gelden.”

Afwachten tot Algemene Vergadering EBU in december 

IJsland en Spanje hebben ook de nodige vraagtekens gezet bij de deelname van Israël, al lijken zij wel een mildere taal te hanteren.

In IJsland wordt vooral met veel belangstelling uitgekeken naar het resultaat van het consultatieproces dat de EBU met de verschillende omroepen heeft georganiseerd (en op dit moment nog altijd organiseert).

Dit consultatieproces heeft tot doel om de verschillende standpunten van de leden bij elkaar te brengen en na te gaan hoe de deelname van Israël voor 2026 zal benaderd worden.

Concreet hebben de IJslanders dan ook een voorbehoud gemaakt bij hun deelname. Al naargelang de vraag of het consultatieproces over Israël tot een voor de IJslandse omroep (RÚV) acceptabel resultaat zal leiden, zal IJsland aanwezig zijn in Wenen.

Wat dat ‘acceptabel resultaat’ inhoudt, wordt niet verduidelijkt in de IJslandse media. De voorzitter van de Raad van bestuur van de IJslandse omroep, Stefán Jón Hafstein, stelt het als volgt:

“Maar ik durf niet te zeggen hoe de hele raad zal stemmen als er een besluit genomen moet worden, zonder of met Israël. Ik weet alleen dat de meerderheid, wij, volledig unaniem waren in het maken van dit voorbehoud.”

Of het uiteindelijk de IJslandse omroep zelf wordt die de beslissing neemt, is ook nog niet meteen duidelijk. Sommige minderheidspartijen in IJsland menen dat het hier gaat om een kwestie van buitenlands beleid en schuiven de hete aardappel door naar de regeringspartijen.

In Spanje is het voornamelijk de politiek die een zeer uitgesproken standpunt heeft aangenomen met betrekking tot de kwestie Israël.

De Spaanse premier Pedro Sánchez liet na afloop van het Eurovisiesongfestival 2025 al verstaan dat hij meent dat Israël moet uitgesloten worden van een verdere deelname.

VRT twijfelt over deelname Songfestival: ‘Steeds minder verbindend en apolitiek evenement’

Aan het begin van de week herinnerde Ernest Urtasun, de Spaanse minister van cultuur, ons aan die oproep tijdens een interview op de Spaanse televisie. Als de EBU er niet in slaagt om Israël uit te sluiten, ‘zullen er maatregelen moeten worden genomen’, zo liet hij verstaan.

Daarmee hintte hij op een mogelijke terugtrekking van Spanje, al werd er meteen op gewezen dat de finale beslissing bij de Spaanse omroep (RTVE) zelf ligt.

RTVE heeft wat dat betreft laten weten aan onze Spaanse Songfestivalcollega’s dat ook zij de kat uit de boom kijken en zullen wachten tot de Algemene Vergadering van de EBU in december.

Wat de uiteindelijke beslissing ook mag worden, zeker is wel al dat Benidorm Fest 2026 zal doorgaan en zal dienen als platform voor de promotie van artiesten.

Ook de omroepen van Noorwegen, Zweden en Finland kwamen afgelopen week met een afzonderlijk statement. In essentie bevestigen ze allemaal dat ze de interne dialoog binnen de EBU verwelkomen en nog een afwachtende houding aannemen.

De Noorse omroep (NRK) staat in ieder geval wel nog steeds achter hun bevestiging van de deelname aan het Eurovisiesongfestival 2026.

De Zweden willen nog niet met zoveel woorden zeggen dat ze er wel degelijk bij zullen zijn in Wenen en de Finnen wachten tot in december.

Andere geluiden

Maar de violen binnen de EBU zijn verre van gelijkgestemd over de kwestie Israël. De Duitse en Italiaanse omroep kwamen afgelopen week niet naar buiten met een standpunt, maar zouden voorstander zijn van een Israëlische deelname, zo stelt Amir Alon (een voormalig lid van de Israëlische delegatie) in The Telegraph.

Dat is niet onbelangrijk, nu het gaat om twee landen die deel uitmaken van de Big Five, zijnde de groep van de grote geldschieters die een rechtstreekse plaats in de finale hebben.

Roland Weißmann, directeur-generaal van de ORF (organisator van het volgende Songfestival), sprak eveneens zijn hoop uit voor een Israëlische deelname in Wenen.

Ondertussen hebben zowel Australië als Frankrijk laten weten dat zij ook van de partij zullen zijn en de organisatie van het festival steunen.

En wat met België? 

Dit jaar is het de beurt aan de Waalse omroep om de Belgische deelname te verzorgen. Voor België hebben we nog geen definitieve bevestiging van de deelname. De RTBF zou wel reeds aan het zoeken zijn naar een Belgische vertegenwoordiger voor 2026.

‘RTBF zet de voorbereidingen voor het volgende Songfestival voort, waaronder de selectie van een kandidaat’, klinkt het bij woordvoerster Axelle Pollet aan persagentschap Belga.

‘Onze keuze om al dan niet deel te nemen zal genomen worden op basis van de beslissingen van de EBU tijdens haar bestuursvergadering in december‘, vervolgt Pollet nog.

VRT stuurde afgelopen week volgende perscommuniqé de wereld in:

‘VRT herhaalt dat ze van organisator EBU een krachtig signaal verwacht na de vragen en kritieken die ze heeft geuit over de huidige gang van zaken bij het Eurovisiesongfestival.

Als dat signaal niet krachtig genoeg is, behoudt VRT zich het recht om het Songfestival niet langer uit te zenden.‘

Wordt ongetwijfeld vervolgd. De finale deelnemerslijst van het Eurovisiesongfestival 2026 wordt verwacht eind december. Daarmee zal dan ook meteen duidelijk worden of we in mei een Israëlische delegatie (foto) in de greenroom zullen zien zitten en welke landen mogelijk thuisblijven.

RTBF beslist ‘in december’ over deelname 2026, VRT dreigt uitzending te schrappen