In de reeks 50 jaar Eurosong blikt Songfestival.be terug op een halve eeuw Vlaamse Songfestivalvoorrondes. In deze laatste aflevering staat Gerrit Kerremans centraal. Hij is sinds 2007 Head of Music bij VRT en in die hoedanigheid ook belangrijk voor de Vlaamse deelnames aan het Eurovisiesongfestival.

Doel ging verloren

‘Ik kwam van Studio Brussel en volgde Eurosong langs de zijlijn. Na 2008 (toen Ishtar werd uitgeschakeld in de halve finales, red.) gingen we met een aantal betrokken programmamakers onderzoeken waarom Eurosong niet werkte en of een preselectie wel de juiste manier was om een deelnemer te selecteren.

Het uiteindelijke doel is een goede kandidaat voor het Songfestival kiezen. In het verleden ging dat te vaak verloren en diende Eurosong vooral om wekenlang anderhalf miljoen kijkers te halen. Het concept moet ten dienste staan van de zoektocht naar de kandidaat en niet omgekeerd.’

Het aanduiden van een geschikte kandidaat die het goed zou doen bleek hiermee toch moeilijker dan gedacht

De secretaresse

‘We besloten het daarom in 2010 totaal anders aan te pakken door volledig intern te kiezen. Dat was vloeken in de kerk, want de grote Eurosong-shows waren certitudes die productioneel heel goed en uitgebreid waren.

Met Tom Dice hadden we misschien een lucky shot (hij werd 6^e op het Songfestival, red.), met Iris, die werd uitgeschakeld, volgde in 2012 weer een gigantische reality check.

Het aanduiden van een geschikte kandidaat die het goed zou doen bleek hiermee toch moeilijker dan gedacht en zo keerde de grote preselectie op televisie terug.

Over Tom Dice nog een leuke petite histoire: we raakten het er maar niet over eens welk lied te kiezen voor hem. Uiteindelijk lieten we een secretaresse de twee overblijvende songs beluisteren. Zij koos resoluut voor Me And My Guitar, en de rest is geschiedenis.’ (lacht)

Het gouden format

‘Voor Eurosong 2014 waren er brainstormdagen met tientallen mensen om het gouden format te vinden. Maar er zaten vooral televisiemensen rond de tafel waardoor je een heel vreemd eindresultaat kreeg. We gingen opnieuw voor een Eurosongreeks op Eén met shows die een hoge production value hadden.

Het kostte veel te veel geld en was helemaal over the top. Het format was een soort best of both worlds. Er werden kandidaten geselecteerd die van een vakjury een song van iemand anders kregen. Het resultaat was dat een goeie zanger zoals Udo deelnam met een nummer dat hem niet helemaal lag.

Axel Hirsoux won Eurosong maar flopte ook. De vaststelling intern was dat het pijnlijk was om zoveel geld te investeren in grote tv-shows zonder dat deze een goeie kandidaat opleverde die overeind blijft tijdens het uiteindelijke Songfestival.

Daarom volgde in 2016 een kleinere preselectie, waarbij we bewust een platform gaven aan jonge artiesten.

Toen werd de basis gelegd voor wat vandaag nog steeds geldt: wij zoeken goede kandidaten die aan het publiek getoond worden en meegaan tot in de finale. Laura Tesoro had toen het beste nummer en werd fraai 10^e op het Songfestival.’

De vaststelling intern was dat het pijnlijk was om zoveel geld te investeren in grote tv-shows zonder dat deze een goeie kandidaat opleverde die overeind blijft tijdens het uiteindelijke Songfestival.

Een collectief falen

‘Ook in 2016 werd Olivier Goris de nieuwe netmanager van Eén (vandaag VRT1, red.) en hij was geen grote voorstander van showprogramma’s. Budgettair kwam het dus ook goed uit om geen Eurosong te houden.

Daarom kozen we in 2018 intern voor Sennek. We hadden haar al vaker gevraagd, maar ze wilde niet deelnemen aan een wedstrijd. Dat gold trouwens ook voor Hooverphonic en Gustaph.

Met Sennek waren we heel goed begonnen aan het traject. A Matter Of Time stond wekenlang op de derde plaats bij de bookmakers. Maar toen ze enkele keren ondermaats presteerde tijdens de preshows, gingen de alarmbellen voor het eerst af.

Bovendien was haar staging in Lissabon gewoon slecht. Dat was een collectief falen van iedereen die erbij betrokken was, inclusief mezelf.

Al onze renders en moodboards gingen in de prullenmand want het was de plaatselijke lichtman die besliste. Wel was het onze fout om haar op het kleine podium te zetten. Sennek haalde net niet de finale.’

Senneks staging in Lissabon was gewoon slecht. Dat was een collectief falen van iedereen die erbij betrokken was, inclusief mezelf.

Moeilijke jaren

‘Alex Callier had meegeschreven aan Senneks A Matter of Time waarmee zijn interesse voor een eigen deelname gewekt was.

In alle eerlijkheid: dat waren twee moeilijke jaren. Niet enkel door de coronapandemie, maar ook omdat het steeds minder boterde tussen Alex Callier en zijn zangeres Luka Cruysberghs. Geike Arnaert kwam er plots bij en dat was een opsteker.

Over de songkeuzes hadden we vele lange discussies met Alex. Hij is een zeer getalenteerd muzikant, producer en singer-songwriter, maar minder een teamspeler. Ik ben ervan overtuigd dat als hij meer rekening had gehouden met het A&R-team om hem heen we een beter resultaat hadden kunnen halen in Rotterdam.

Zijn wil was wet, wat ons team de facto overbodig maakte. Zijn argument was steeds dat het zijn verantwoordelijkheid was, ook als het fout liep. Hij was steeds heel fair en wees nooit met de vinger naar ons, maar een vlotte samenwerking was het niet.’

We merkten in 2023 dat de finale toch een grote stresstest bleek voor veel artiesten. Chérine kampte met technische problemen en bleef plots niet meer overeind.

Geen uitlachtelevisie

‘Ricus Jansegers (de directeur Content van VRT die in november vorig jaar moest opstappen, red.) was bij zijn start absolute voorstander van de grote shiny floor-shows en begreep niet waarom Eurosong dat niet was. Onder zijn impuls keerde de voorronde in 2023 terug op televisie.

De afspraak was meteen om er geen uitlachtelevisie van te maken. We willen met respect voor artiesten een wedstrijd houden met als voorwaarde dat niemand afvalt. De deelnemers krijgen de ruimte om hun song en ook zichzelf voor te stellen aan Vlaanderen.

Dat verschilt niet zoveel van wat we in 2016 deden met Laura Tesoro; het concept van toen was de basis voor het huidige format.

We merkten in 2023 dat de finale toch een grote stresstest bleek voor veel artiesten. Chérine kampte met technische problemen en bleef plots niet meer overeind. De meest ervaren kandidaten, Gustaph en The Starlings, scoorden dan weer veel beter.’

Hyperprofessioneel

‘Met Steph (Caers, de echte naam van Gustaph, red.) hadden we een perfecte samenwerking. Hij is hyperprofessioneel en kende het Songfestival als backing in 2018 en 2021.

Hij had van alle kandidaten van Eurosong 2023 de meeste live ervaring en stak er met kop en schouders bovenuit, mede dankzij de passende visuals van zijn man Roen.

Met Sandrine en danser Pussy die erbij kwamen in Liverpool, viel alles in de plooi. Eens Steph daar gevraagd werd om in een BBC-show aan te schuiven, wisten we dat er iets ging gebeuren (Gustaph eindigde uiteindelijk 7^e, red.).

We moesten wel moeite doen om hem te overtuigen te kiezen voor Because of You. Steph zelf gaf aanvankelijk de voorkeur aan een ander nummer.’

We hielden bewust geen open inschrijving om niet massaal matige demo’s te krijgen.

Massaal matige demo’s

‘We organiseren Eurosong 2025 hoofdzakelijk omdat de vorige editie goed uitdraaide met een zeer bevredigend resultaat.

De eerste fase van de selectie was een rondvraag bij alle Vlaamse managers, platenlabels en producers in de lente van vorig jaar: wie wil meedoen, wie heeft een goede stem en wie heeft voldoende live kilometers op de teller als artiest om in stressvolle omstandigheden overeind te blijven?

Op basis daarvan maakten we een longlist van een 70 à 80 kandidaten. Die herwerkten we tot een shortlist van ongeveer 25 namen. In mei lieten we hun weten dat ze in de tweede ronde zaten en nummers mochten schrijven voor het Songfestival.

We hielden bewust geen open inschrijving om niet massaal matige demo’s te krijgen. Soms ben je gecharmeerd, maar de tijd die je nodig hebt om van een beginnende artiest iets te maken, is te klein.

Een amateurartiest klaarstomen voor het Songfestival, kost jaren. Er zijn voldoende muziekprofessionals die dagelijks op zoek gaan naar nieuw talent. Als zij het niet spotten voor Eurosong, is het erg wellicht niet.’

Van 25 naar 12 naar 8

‘Aan het einde van de zomer moesten de songs binnen zijn. Veel artiesten hadden er meer dan een, maar bijvoorbeeld LEEZ had er slechts een. Een uitgebreid panel van muziekexperts van de VRT selecteerde de beste nummers. Op basis daarvan nodigden we twaalf namen uit voor een live auditie op VRT in september.

Daar moesten ze op een klein podium zonder voorbereiding zingen voor een selectiegroepje van vier personen, bestaande uit Birgit Simal (VRT-delegatiehoofd op het Songfestival, red.), Cliff Vrancken (eindredacteur van Eurosong, red.), Nele Van Lysebeth (Executive Producer van Eurosong, red.) en ikzelf.

We kozen voor de acht beste kandidaten. Het resultaat is een heel mooie, diverse, kwalitatieve selectie. Het is altijd een combinatie van verschillende factoren die de doorslag geeft.

Lenn en Le Manou hebben niet zoveel live ervaring – Lenn had bijvoorbeeld voor de auditie zelfs nog nooit met in-ears gezongen – maar zij schitterden dan weer op andere vlakken waardoor we hen toch selecteerden.’

Het Sportpaleis is gewoon te groot voor Eurosong.

Praktisch van aard

‘Tijdens de finale van Eurosong worden alle stagings begeleid door Yves Ruth en Hans Pannecoucke. Wat je daar ziet, zal ook een blauwdruk zijn wat je, geüpscaled, te zien zal krijgen in Bazel, afhankelijk van de precieze podiumplannen.

Dit jaar vinden de MIA’s opnieuw plaats in het Sportpaleis, maar de kalender van die zaal liet niet toe dat Eurosong er ook kon worden gehouden.

De laatste keer dat de finale daar plaatsvond (in 2014, red.) was het trouwens een debacle van jewelste. De kaartverkoop liep zo slecht dat er massaal tickets moesten worden weggegeven.

Het Sportpaleis is ook gewoon te groot voor Eurosong. Het is in eerste instantie een programma waar je met het gezin of vrienden thuis naar kijkt om commentaar en punten te geven.

Maar downscaling is er dit jaar niet. Ja, er is slechts ruimte voor een 700-tal mensen in Vilvoorde, maar er is een mooie productie waarin onze kandidaten hun song zullen brengen met een passende act.

De voorrondes zijn wel naar VRT-normen kleinere producties. Die werden op voorhand opgenomen en ook dat was praktisch van aard. VRT Studio’s is deze maand al zo druk met de Gouden K’s en de MIA’s dat er op basis van uitzendschema’s en beschikbaarheden van opnameploegen werd beslist om de voorrondes al in december in te blikken.’

VRT wil Songfestival winnen

‘Wat is beter, een preselectie of een interne keuze? Beide hebben voor- en nadelen. Het hangt ervan af wie wil deelnemen aan een wedstrijd. Veel artiesten sluit je daarmee uit.

Stel dat een artiest als Stromae of Angèle wil gaan voor de VRT, dan is dat een aanbod dat niemand kan weigeren. Maar dat lag voor de duidelijkheid nooit op tafel. Er was geen heel grote artiest die we straf genoeg vinden om zonder preselectie te kunnen gaan die de vinger had opgestoken. Ook daarom keert Eurosong terug.

Je voelt zoals bij sport dat de aandacht voor het Songfestival groeit. Er is een duidelijke correlatie tussen goed presteren en de interesse in Vlaanderen en daarbuiten. Het is dan ook logisch dat we dat proberen te verzilveren met een paar goede tv-shows.

De VRT-directie heeft de ambitie om het Songfestival te winnen. De organisatie is een uitdaging, maar een die ze graag wil aangaan. Vergeet niet dat tal van Belgische bedrijven nu al jaarlijks meewerken aan het Songfestival en VRT met evenementen als de MIA’s (de Music Industry Awards, red.) al ervaring heeft met grote liveshows. Hoewel het organiseren van het Songfestival met niks te vergelijken valt.’

Er was geen heel grote artiest die we straf genoeg vinden om zonder preselectie te kunnen gaan die de vinger had opgestoken.

Terugkeer naar JESF?

‘Eén van de ambities van Ricus Jansegers (de ex-Directeur Content, red.) was ook om opnieuw deel te nemen aan het Junior Eurovisiesongfestival. Het ligt nog steeds op tafel, maar er is vooralsnog niets beslist.

Ik werkte mee aan de laatste edities waar VRT aan deelnam (de Vlaamse omroep trok zich na 2012 terug, red.). Daar zag ik de grote impact die het gebeuren heeft op kinderen en we stelden ons de vraag of het wel gezond was voor hen. Op dat moment leek de toekomst van de wedstrijd onzeker en daarom besloten we te stoppen.

Vroeger werd het gezien als kinderarbeid, maar sinds The Voice Kids is hoe mensen kijken naar dergelijke evenementen sterk veranderd. Tegelijk is er heel veel talent gekomen uit die wedstrijden. Max Colombie, Meskerem en Bazart komen er allemaal uit voort.

Persoonlijk ben ik geen tegenstander van een terugkeer, maar ik weet niet of het prioritair is. Wel geef ik de voorkeur om het in samenwerking met RTBF te doen en jaarlijks af te wisselen.’

Het Songfestival 2024 was een editie in mineur, de stad leek wel belegerd en er was heel weinig sfeer.

De waarden van het Songfestival

‘Niet enkel over Joost Klein maar ook de commotie over Israël heeft geleid tot overleg op de topniveaus van VRT en de EBU om tekst en uitleg te vragen.

Die laatste communiceerde niet transparant, vooral uit veiligheidsperspectief. Ook heeft de EBU flink onderschat wat haar beslissingen zouden teweegbrengen.

Ik was in Malmö en zag welke veiligheidsmaatregelen er werden genomen omwille van de deelname van Israël. Blijkbaar had hun delegatie een uitgebreide Israëlische veiligheidsdienst die alles overnam en geen rekening hield met de plaatselijke security. Het was een editie in mineur, de stad leek wel belegerd en er was heel weinig sfeer.

Thuisblijven van het Songfestival lag voor ons nooit op tafel na alle commotie vorig jaar. VRT schikt zich naar de EBU-regels en -beslissingen en gaat ervan uit dat er wordt geleerd uit de fouten.

Als je wegblijft, zeg je dat je niet wil meewerken aan de waarden van het Songfestival en je ervan distantieert. Door deel te nemen, benadrukken we dat we nog steeds achter diversiteit en inclusie staan.’