Het allereerste Eurovisiesongfestival vond plaats in een klein Zwitsers theater, met slechts een paar honderd toeschouwers. Het werd rechtsreeks uitgezonden in heel Europa, op zowel radio als televisie. Een videoband heeft de tand des tijds echter niet doorstaan: van het eerste songfestival bestaat enkel nog een audio-opname. In tegenstelling tot vandaag, vond de finale ook niet plaats op een zaterdag. Het zou nog enkele jaren duren alvorens zaterdagavond het vaste songfestivalstekje zou worden.

Over 1956

Na het toen al traditionele Te Deum, wenste presentator Lohengrin Filipello – die tot aan 1978 de enige man zou blijven die de presentatierol op zich nam – de kijkers een goedenavond en leidde hij elk liedje in. Dat deed hij uitsluitend in het Italiaans. Presenteren in twee of drie talen was toen nog onbestaande.

Lohengrin Filippello

Tien landen hadden zich ingeschreven, maar drie ervan misten al onmiddellijk de boot: Denemarken, Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk hadden de deadline gemist en moesten al meteen een jaar op de bank zitten. De nationale voorronde die de Britse omroep BBC op poten had gezet, eindigde uiteindelijk zelfs pas na het feitelijke songfestival. De andere zeven landen waren gelukkig wel op tijd.

Elke omroep mocht twee inzendingen sturen, want een uitzending met slechts zeven liedjes vond de EBU wat karig. De vogels van Holland van de Nederlandse Jetty Paerl staat te boek als het allereerste deelnemende songfestivalnummer. Zwitserland en Luxemburg waren de twee landen die hun beide liedjes door dezelfde zangeres lieten vertolken. Eén van hen, de Zwitserse Lys Assia, zou voor eigen publiek aan het langste zeel trekken.

Lys Assia

België en Nederland

België kwam als derde en tiende aan bod. Fud Leclerc en Mony Marc waren de twee winnaars van de voorronde van de Franstalige omroep, op 15 april, waarover verder weinig details bestaan. Fud bracht een somber chanson, Mony bracht een iets vrolijker nummer. Hoe ze het ervan af hebben gebracht, blijft tot op de dag van vandaag een mysterie.

Fud Leclerc

Mony Marc

Datzelfde geldt voor de twee zangeressen uit Nederland. De omroep NTS had op 24 april, het eerste Nationaal Songfestival georganiseerd met acht liedjes gezongen door drie artiesten: Jetty Paerl, Corry Brokken en Bert Visser. Enkel hij miste uiteindelijk de songfestivalboot: de Nederlandse televisiekijkers kozen via stemming per postkaart, televoting avant la lettre als het ware, voor een lied van Paerl en een van Brokken.

Corry Brokken

Jetty Paerl

De pauze en de punten

Na de pauzeact, die verlengd moest worden omdat de resultaten iets langer op zich lieten wachten dan gepland, werd in het Frans bekend gemaakt dat de Zwitserse zangeres Lys Assia voor eigen publiek gewonnen had met het nummer Refrain. Er was geen puntentelling, en ook het exacte stemsysteem is nooit geweten. Bekend is dat elk land twee juryleden had, en dat die ook op hun eigen inzending mochten stemmen, maar hoe is onbekend. We weten ook dat Luxemburg vertegenwoordigd werd door twee Zwitserse juryleden. Verschillende pogingen werden ondernomen om het volledige eindresultaat te achterhalen, maar zonder succes. Niemand kwam verder dan giswerk en veronderstellingen. De enige zekerheid is de zege van Zwitserland. Aan het einde van de uitzending schiep Lys Assia, de allereerste songfestivalwinnares ooit, een precedent door haar nummer nogmaals te zingen. Ze was zo geëmotioneerd dat ze halfweg de reprise moest stoppen om dan maar opnieuw te beginnen.