Analyse

ANALYSETEL AVIV 2019

Duurt de finale van het Songfestival te lang?

De finale van het Eurovisiesongfestival 2019 klokte af op precies vier uur, tien minuten en 49 seconden. Daarmee was het zonder twijfel de langste finale die de wedstrijd ooit gehad heeft. Kan het volgend jaar in Nederland nog wat langer, of is het welletjes geweest?

Doorheen de decennia is het Songfestival op de meeste vlakken alleen maar uitgebreid. Het aantal deelnemende landen ging van zeven in 1956 naar ruim veertig nu. Het aantal uitzendingen is gestegen tot drie. En de lengte daarvan is ook alleen maar toegenomen. De finale van het tweede Songfestival, uit 1957, duurde amper 69 minuten – op die minuut was in de finale van dit jaar liedje dertien van de 26 bezig, en dat was het Griekse Better Love.

21.00 uur stipt

Natuurlijk houdt die vergelijking weinig steek. Het is maar logisch dat een finale met tien liedjes en stemmende landen en zonder tijd voor televoting langer duurt dan een finale met 26 liedjes, 41 stemmende landen en ruim een half uur tijd voor televoting. Om accurater te vergelijken, kijken we daarom naar eerdere Songfestivals met 26 landen die deelnamen in de finale. We kijken specifiek naar de edities van 2003 in Riga, 2013 in Malmö en 2019 in Tel Aviv, en houden bij wanneer het eerste deelnemende optreden begint, het laatste eindigt, de telefoonlijnen openen en sluiten, de start van de puntentelling en het einde van de uitzending, met 21.00 uur stipt als beginuur.

 200320132019
Start 1e lied21:09:4321:14:1521:15:59
Einde laatste lied22:49:0523:01:4623:07:08
Telefoonlijnen open22:57:2723:03:3923:08:42
Telefoonlijnen dicht23:02:2723:20:4200:06:45
Start puntentelling23:08:1523:38:3800:11:16
Einde uitzending00:10:1000:29:3401:10:49

Wat onmiddellijk in het oog springt, is dat de totale duur van de finale met iets meer dan een volledig uur is toegenomen op zestien jaar tijd. Zes jaar geleden was de finale in Malmö al de langste tot dan toe, maar daar is nog eens veertig minuten bijgekomen in Tel Aviv. Waar is al die extra zendtijd naartoe gegaan?

Langere filmpjes

De lengte van de openingsceremonie ligt de afgelopen jaren steevast op gemiddeld een kwartier, maar heeft al flink geschommeld: de Zwitsers deden er in 1989 bijna twintig minuten over om de kijkers te verwelkomen in Lausanne , terwijl de Esten het in 2002 in een dikke vijf minuten klaarspeelden. Hun Letse buren gebruikten er in Riga net geen tien minuten voor, maar dat was voor de inmiddels gebruikelijke vlaggenparade zijn intrede deed tijdens de opening. Op zes jaar tijd is er weinig verandering geweest in de lengte van de openingsceremonie.

Ook de tijd die de 26 optredens in beslag nemen, is toegenomen. De lengte van de postkaartfilmpjes tussen alle landen door ging van dertig naar 45 seconden tussen 2003 en 2013, en is sindsdien stabiel gebleven. Een andere ‘boosdoener’ is het aantal pauzes tussen de songs door. In Riga was er slechts een pauze van twee minuten halverwege het songprogramma. In Malmö duurde de break vier minuten, maar was het nog steeds de enige. In Tel Aviv was het een ander verhaal, met korte pauzes na liedjes vijf, acht en zestien, met een totale lengte van zo’n zeven minuten.

Montages en optredens

En dan zijn we bij de échte reden beland waarom het Songfestival zoveel langer duurt: de stemtijd. In 2003 kon er nog gedurende amper vijf minuten worden gestemd, pas nadat het korte overzicht van alle songs geweest was. Een decennium later waren de lijnen open voor zo’n zeventien minuten. Met maar liefst 58 (!) minuten stemtijd dit jaar alvorens de lijnen formeel gesloten werden door de presentatoren, was dat zonder twijfel de langste periode voor kijkers om hun stem te kunnen uitbrengen ooit.

Al die extra tijd wordt opgevuld door extra montagefilmpjes van alle deelnemende liedjes (een in 2003, twee in 2013, drie in 2019) en andere filmpjes en gastoptredens. In 2003 was er enkel een filmpje van een zestal minuten met Letse muziek. In 2013 waren er drie live optredens (Loreen, Petra Mede en Sarah Dawn Finer) en twee filmpjes (over Zweden en Songfestivalgeschiedenis). Dit jaar waren er acht optredens, van achtereenvolgens Conchita Wurst, Eleni Foureira, Måns Zelmerlöw, Verka Serduchka, Gali Atari, Idan Raichal, Netta en natuurlijk de redelijk onvergetelijke performance van Madonna featuring Quavo. Die laatste drie vermelde artiesten kregen ook elk een individueel interview met een van de presentatoren. Daarnaast was er nog een filmpje met Gal Gadot over Tel Aviv.

De punten

Eens alle stemmen geteld zijn en Jon Ola Sand schermtijd heeft gekregen, is het dan tijd voor de puntentelling. Hier is vergelijken moeilijk, omdat het in de drie bekeken edities om zeer verschillende stemmingen gaat. In 2003 stemden enkel de 26 finalisten mee en lazen de puntengevers alle punten voor. In 2013 werd enkel de top drie voorgelezen, maar stemden ook de landen die afvielen in de halve finales mee. Anno 2019 is de stemming opgedeeld in twee grote blokken. In het eerste blok maken puntengevers uit alle deelnemende landen (inclusief de afvallers) de jurypunten bekend, waarbij ze enkel de topscore voorlezen. Nadien maken de presentatoren de publiekspunten bekend.

Net omwille van die grote verschillen in hoe de punten op televisie komen, is het des te interessanter om te zien dat de tijd tussen de start van de puntentelling (het moment waarop de eerste puntengever in beeld verschijnt) en het einde van de uitzending zowaar met een minuut is afgenomen op zestien jaar tijd, van 62 naar 61 minuten. Met een dikke vijftig minuten ging het er in 2013 weliswaar een pak sneller aan toe, maar toen verliep de stemming nog niet in de twee delen zoals dat de afgelopen vier Songfestivaledities het geval is geweest.

Kan het korter?

Ondanks een gelijk aantal deelnemende landen in de finale, is de lengte van de Songfestivalfinales op zestien jaar tijd met ruim een uur toegenomen. Dat is vooral te wijten aan de drastisch toegenomen tijd waarin kijkers thuis kunnen stemmen op hun favoriet, met bijna een uur stemtijd dit jaar. Als er de komende jaren gesnoeid moet worden om de uitzending korter te maken, kan het best daarin. De stemtijd limiteren tot pakweg een half uur, daarbij het derde montagefilmpje en enkele gastoptredens schrappen en meteen na het sluiten van de lijnen starten met de puntentelling, zou de finale al aanzienlijk inkorten, en laten afklokken op een totale tijd van drie uur en veertig minuten. Op die manier vermijdt het Songfestival ook dat Amerikaanse artiesten als Madonna het ‘beste’ van zichzelf mogen geven terwijl daar misschien niet al te veel mensen op zitten te wachten.

Hieronder de volledige opnames van de finales van de drie geanalyseerde Songfestivals. Oordeel gerust zelf of de toegenomen lengte de wedstrijd ten goede is gekomen of niet, en laat ons weten hoe jij erover denkt!

play
play
play