Al in juni 1992 maakte de BRTN bekend in 1993 voor het eerst in tien jaar weer een grootse preselectie met meerdere rechtstreekse uitzendingen te willen organiseren. Het concept lag toen al in grote lijnen vast.

Aanvankelijk amper vijf kandidaturen

Tot en met 1 oktober 1992 konden platenfirma’s en producenten artiesten inschrijven, zonder voorrondelied. In augustus waren er amper vijf kandidaturen binnen. Een mediacampagne met reclamespots op tv en radio bracht meer soelaas: uiteindelijk meldde een 130-tal kandidaten zich aan.

Een vakjury koos er maar liefst veertig kandidaten uit, het hoogste aantal voor een Belgische Songfestivalvoorronde ooit. Eind oktober werd de namenlijst vrijgegeven. Uiterlijk op 5 januari 1993 moesten de nieuwe en onuitgegeven liedjes voor Eurosong 1993 afgeleverd zijn op de Reyerslaan.

Vijf liveshows

De Vlaamse omroep organiseerde vijf liveshows: vier voorrondes op 6, 13, 20 en 27 februari, en een finale op 6 maart. In de voorrondes namen telkens tien kandidaten deel. Ze werden meteen na hun optreden beoordeeld en gequoteerd door een zevenkoppige vakjury.

Elk jurylid gaf één tot tien punten aan elk lied. Het ging niet om een typische rangschikking van alle songs: elk lied werd afzonderlijk beoordeeld, en juryleden mochten dus meermaals dezelfde score geven.

Zevenkoppige vakjury

De vaste jurykern bestond uit Ro Burms (die wegens ziekte in de derde en vierde voorronde werd vervangen door Johan Verstreken), Rita Deneve (die de eerder aangekondigde Lutgard Simoens verving en in 1967, 1973 en 1975 zelf nog aan de preselecties had deelgenomen), Fred Brouwers en André Vermeulen uit de BRTN-stal en Mark Coenegracht en Marc Vlaeminck van de geschreven pers.

Het zevende jurylid was in elke voorronde telkens een andere ex-Songfestivalkandidate. Het ging achtereenvolgens om Micha Marah (1979), Det Peyskens (van Pas de Deux, 1983), Liliane Saint-Pierre (1987) en Ingeborg (1989).

Single en videocassette

De drie hoogst geklasseerde liedjes in elke voorronde plaatsten zich voor de finale. In de finale, met twaalf overblijvende kandidaten, werd dan weer hetzelfde stemsysteem gehanteerd dat al eerder gebruikt was in de voorrondes van 1987, 1989 en 1992. Vijf veertigkoppige provinciale publieksjury’s en een vakjury bepaalden er elk een zesde van de einduitslag.

Uiteindelijk gaf de BRTN op vrijdag 23 oktober 1992 de deelnemerslijst vrij. Een jury had alle inzendingen beoordeeld op basis van hun ‘muzikale verleden’, waarbij ze allemaal een single en een videocassette van een liveoptreden hadden moeten insturen. Componisten en tekstschrijvers mochten daarop zelf de kandidaten aanschrijven om liedjes voor te stellen, al mochten ze die ook zelf maken of selecteren.

Doorgestoken kaart

Na elke voorronde regende het kritiek. Niet alleen op het vermeende lage niveau van de deelnemende liedjes, maar ook op de soms omstreden jurycommentaren en -punten. Dat zorgde in het casino van Knokke geregeld voor veel boegeroep en rumoer van afgezakte fans van bepaalde artiesten.

Het dieptepunt voltrok zich in de tweede voorronde. De toen zestienjarige Christoff eindigde nipt vierde en was dus uitgeschakeld, nadat hij lange tijd derde had gestaan. De magere drie punten van jurylid André Vermeulen hadden hem de das omgedaan.

Fans van Christoff suggereerden nadien op de radio dat de jurering doorgestoken kaart was, wat door de juryleden zelf en de BRTN ten stelligste werd ontkend. Er werd ook geroddeld over vermeende plagiaat- en omkoopkwesties, maar die hadden weinig gewicht.

Te hecht met Lisa del Bo

De hoogste twee juryscores werden beide in de derde voorronde uitgedeeld: de groep Leopold 3 en de toen relatief onbekende zanger Bart Herman kregen 60 en 59 punten. Voorafgaand aan de finale golden zij samen met Wendy Van Wanten en Petra als de voornaamste favorieten.

In de finale, van zaterdag 6 maart, was drievoudig Songfestivalwinnaar Johnny Logan geboekt als gastjurylid én als gastartiest. Maar uiteindelijk gaf hij geen punten: zijn banden met kandidate Lisa del Bo zouden te hecht zijn geweest, waardoor hij niet neutraal kon oordelen. Logan maakte wel nog de punten van de vakjury bekend, waarbij hij zijn uiterste best deed om de Nederlandstalige titels uit te spreken.

Heel onverwacht

De nieuwkomer Barbara Dex werd de verrassende winnares van de preselectie, ook voor haarzelf: ‘Voor mij is dit heel onverwacht. Ik was al tevreden dat ik in de finale zat. Het is echt een droom die uitgekomen is’, zei ze op haar persconferentie na de finale van Eurosong.

De top- scores van de jury’s waren verspreid over het finaleveld: Brabant koos voor de groep Roestvrij, Oost-Vlaanderen voor Nadia, West-Vlaanderen voor Lisa del Bo, en de vakjury voor Bart Herman. Enkel de Antwerpse en Limburgse publieksjury’s gaven hun twaalf punten aan Iemand als jij.

Met de kritiek op de liveshows in het achter- hoofd leek ook de Vlaamse kijker voor het eerst bewust af te haken. Geen van de uitzendingen, inclusief de finale, haalde de top twintig van meest bekeken programma’s op de Vlaamse televisie. Dat zou een slecht voorteken blijken: ook op het Songfestival zou Barbara Dex buiten de top twintig eindigen.

Bekende koppen

Nadia was vooral bekend als achtergrondzangeres. In 1996 en 1999 nam ze ook deel aan de Vlaamse Songfestivalvoorronde. Die voorronde van 1996 werd gewonnen door Lisa del Bo. Zij was een van de vele kandidaten die was voortgekomen uit de Soundmix Show, een toenmalig populair muziekprogramma op VTM.

Ook Wim Ravell en de in de voorronde uitgeschakelde artiesten Christoff, Bart Marcoen, Ingrid Verhulst en Ricky Fleming waren door dat programma (even) beroemd geworden. Christoff deed in 2002 ook mee aan de Vlaamse preselectie, Fleming in 1999.

De groep Leopold 3 scoorde grote hits als Volle maan en Zomernacht. De zanger was Erik Goossens, toen heel populair als acteur in de VTM-soap Familie. Gitarist van dienst Pat Krimson zou in 2014 opnieuw opduiken in de preselectie, met 2 Fabiola. Ook al populair in Familie: ‘Romeo’ Chris Van Tongelen, toen de frontman van Roestvrij. In ’96 probeerde hij het solo. Ook schlagerzangeres Mieke was toen opnieuw van de partij.

Bart Herman scoorde dankzij Eurosong 1993 zijn grootste hit. Hij brengt nog steeds singles uit en zou niet alleen in 1993, maar ook in 1994 en 2001 de Radio 2 Zomerhit voor beste Nederlandstalige lied winnen. Iris Vandekerckhove, alias Wendy Van Wanten, is een populaire zangeres, actrice en presentatrice. Na Eurosong 1993 scoorde ze grote hits als Kiss Me Goodbye en Verborgen verdriet. In 2002 nam ze als Iris opnieuw deel aan de preselectie,

Petra zou ook in 1999, 2006 en 2014 deelnemen aan de Vlaamse Songfestivalvoorronde, maar telkens zonder succes. Haar inzending uit 2006, Wonderland, zou uiteindelijk haar succesvolste hit worden.

Andere bekende artiesten die waren gesneuveld in de voorrondes waren Paul Anderson, die in 1981 met Allison een grote hit had gescoord, Hugo Dellas, die in 1966-‘67 aan Canzonissima had deelgenomen, John Terra, die in 1987 aan Eurosong had deelgenomen en later de inzendingen van 1996 en 1999 zou schrijven, Gene Summer van de preselecties uit 1981 en 1983, Samantha Gilles, die in 1988 in de RTBF-voorronde had deelgenomen,

Patrick Onzia, die later clown Dobus zou spelen in de gelijknamige kinderreeks van Studio 100, Freddy Birset, die niet in het Nederlands, maar later wel met het Franse chanson scoorde, Vera Wezenbeek, zus van VTM-nieuwsanker Lynn, Johan Lotigiers, broer van Helmut Lotti, en de meidengroep Sha-Na, die in verschillende bezettingen hits zou scoren zoals Orgelman en Geef je hart vannacht maar aan mij.

1e halve finale (Zaterdag 6 februari 1993)

#	Deelnemer(s)	Nummer	Plaats	Punten
1	Robin Nills	Ballerina	2	52
2	Kim	Voor jou alleen	4	47
3	Paul Anderson	Als je gaat	10	34
4	Glow	Loop me niet vorbij	5	44
5	Marleen	Morgen weer gewoon	6	41
6	Freddie Bierset	Europa mijn land	8	37
7	Lisa del Bo	Vlinder	1	53
8	Bert Decorte	Afrika	3	49
9	Liz Larssen	Even vrij zijn	8	37
10	Go Nutz	Samen	7	39

2e halve finale (Zaterdag 13 februari 1993)

#	Deelnemer(s)	Nummer	Plaats	Punten
1	Petra	Ga door	1	56
2	Bart Marcoen	Vliegen op eigen vleugels	7	38
3	Hugo Dellas	Harlekijn	8	37
4	Lily West	Verliefd, in love	9	35
5	Pol & Misj	Whisky en tranen	5	41
6	Christoff	Zend een SOS	4	43
7	Mieke	Waarom zou er vrede zijn	2	52
8	John Terra	Heel gewoon	6	39
9	Nadia	Vrij	3	45
10	Toast	Samen zijn we sterk	10	32

3e halve finale (Zaterdag 20 februari 1993)

#	Deelnemer(s)	Nummer	Plaats	Punten
1	Vera Wezenbeek	Jij	5	44
2	Leopold 3	Vergeet-mij-nietje	1	60
3	Karin Recour	Stad van blauwe wolken	9	32
4	Erik Alens	Laat ons dansen	8	37
5	Wendy van Wanten	Zonder verklaring	3	55
6	Bart Herman	Ik ga dood aan jou	2	59
7	Gene Summer	In jouw handen	6	42
8	Dominique	Een klein gebaar	7	38
9	Ingrid Verhulst	Voel je goed	10	30
10	Stampen & Dagen	Ik wil jou	4	45

4e halve finale (Zaterdag 27 februari 1993)

#	Deelnemer(s)	Nummer	Plaats	Punten
1	Roestvrij	Noem het maar geluk	2	52
2	Ricky Fleming	Helemaal	8	40
3	Wim Ravell	Alles doen	2	52
4	Johan Lotigiers	Die mooie uren	9	39
5	Sha-Na	Liefde	6	45
6	John Palmer	Waterman	10	30
7	Samantha Gilles	Vlieg met me mee	6	45
8	Patrick Onzia	Lena	4	47
9	Barbara Dex	Iemand als jij	1	54
10	Illusion	Vannacht	5	46

Finale (Zaterdag 6 maart 1993)

#	Deelnemer(s)	Nummer	Plaats	Punten
1	Nadia	Vrij	2	51
2	Wendy van Wanten	Zonder verklaring	9	12
3	Roestvrij	Noem het maar geluk	5	40
4	Leopold 3	Vergeet-mij-nietje	4	41
5	Petra	Ga door	10	7
6	Lisa del Bo	Vlinder	3	42
7	Robin Nills	Ballerina	12	2
8	Bart Herman	Ik ga dood aan jou	6	35
9	Wim Ravell	Alles doen	8	26
10	Barbara Dex	Iemand als jij	1	58
11	Bert Decorte	Afrika	11	4
12	Mieke	Waarom zou er vrede zijn	7	30

De exacte punten zoals gegeven tijdens de finale van Eurosong 1993 vind je in onderstaande tabel terug. (AN = Antwerpen, BR = Brabant, LI = Limburg, OV = Oost-Vlaanderen, WV = West-Vlaanderen, VA = Vakjury)

#	Lied	AN	BR	LI	OV	WV	JU	Totaal	Plaats
1	Vrij	7	8	7	12	10	7	51	2
2	Zonder verklaring	2	2	3	1	2	2	12	9
3	Noem het maar geluk	8	12	2	7	5	6	40	5
4	Vergeet-mij-nietje	5	7	5	6	8	10	41	4
5	Ga door	1		1	2		3	7	10
6	Vlinder	6	6	8	5	12	5	42	3
7	Ballerina		1			1		2	12
8	Ik ga dood aan jou	3	3	6	4	7	12	35	6
9	Alles doen	4	4	10	3	4	1	26	8
10	Iemand als jij	12	10	12	10	6	8	58	1
11	Afrika						4	4	11
12	Waarom zou er vrede zijn	10	5	4	8	3		30	7

Op het Songfestival 1993 werd België vijfentwintigste en laatste. Lees meer op onze geschiedenispagina:

ESC 1993 – Millstreet – Final