Na afloop van het Songfestival 2023 in Liverpool, blikt onze hoofdredacteur Jonathan in deze opiniebijdrage terug op zijn ervaringen als reporter van een fanmedium. Ze is in eigen naam geschreven.

Ik ben zeer trots op wat we met een kleine maar ontzettend fijne redactie realiseren, op onze site, op sociale media en daarbuiten. Sinds onze lancering in november 2015 hebben we onszelf op de kaart gezet als referentiepunt voor kwaliteitsvol Songfestivalnieuws in binnen- en buitenland. Als passieproject opgericht door vijf mensen dat momenteel gerund wordt door een tiental medewerkers, als onbezoldigde hobby naast hun jobs en andere bezigheden.

We pretenderen geen professioneel journalistiek medium te zijn, maar hanteren wel steeds een serieuze journalistieke aanpak in onze keuzes en berichtgeving. We zijn er ons bewust van dat, zeker in drukkere periodes zoals de meimaand, grote nieuwsmedia en deelnemende omroepen ons lezen en consulteren voor tekst en uitleg. Ook alle leuke reacties van onze trouwe volgers zijn energieboosts die motiveren om ervoor te blijven gaan.

Maar dat neemt niet weg dat onze kerntaak als fanmedium, verslaggeving over het Songfestival vanop de locatie zelf, steeds moeilijker uitvoerbaar wordt.

Nefaste gevolgen

We hebben uitstekende contacten met de VRT, dus dit is allerminst een sneer naar de Vlaamse publieke omroep. Maar vanuit de organisatie van het Songfestival worden de mogelijkheden van fanmedia, zoals Songfestival.be, de laatste jaren stelselmatig afgebouwd.

De EBU heeft zichzelf de afgelopen jaren steeds meer exclusiviteit toegeëigend. Dat is uiteraard haar goed recht als organisator, maar leidt voor ons tot nefaste gevolgen. De repetities die achter gesloten deuren plaatsvinden en de lucratieve deals met TikTok leiden tot veel minder speelruimte en unieke informatievergaring voor vooral fanmedia, die in tegenstelling tot gevestigde media ook alle repetities op de voet (willen) volgen.

Geen kritische noten

Wetende dat ik hiermee deels tegen mijn eigen spreekwoordelijke winkel spreek, verdedig ik de beslissing om pers niet meer toe te laten bij individuele repetities. Voor deelnemers en delegaties is het wel degelijk beter en veiliger om geen volle persruimte elke technische repetitie te laten overanalyseren. Maar tegelijkertijd maakt ons dat volledig afhankelijk van de verslaggeving, of wat daarvoor moet doorgaan, van het officiële portaal Eurovision.tv. Kritische noten over vals gezongen noten vind je daar niet terug.

Er is een fijne grens tussen enerzijds overdreven negatieve, toxische berichtgeving, waar fanmedia zich soms aan bezondigden, en anderzijds overdreven positieve, ophemelende berichtgeving, die we bij de organisatie zelf terugvinden. Als Songfestival.be proberen we steeds zo eerlijk en nuchter mogelijk te blijven en de spreekwoordelijke kerk in het midden te houden. Maar daarvoor lijkt dus steeds minder ruimte te bestaan.

Minder noodzaak

De EBU beseft dat het op vele vlakken efficiënter, veiliger en ook goedkoper is de touwtjes zelf strak in handen te houden, ook wat verslaggeving betreft. De wedstrijd is de laatste jaren zo toegenomen aan populariteit, zeker bij een jong publiek, dat ze de mainstream bereikt heeft. De noodzaak voor het ondersteunen van fanmedia kalft af.

Daarom zie ik de toekomst van fanmedia op het Songfestival somber in. Het aantal persaccreditaties is voor titels als de onze zeer beperkt geworden. Dat we er dit jaar twee konden bemachtigen, mag een klein mirakel heten. We voelden van jullie, onze lezers, hoe fijn jullie het vonden dat we weer fysiek aanwezig waren op de plek waar het allemaal gebeurt. We hopen van harte dat we dat kunnen blijven doen in komende jaren. Maar het veranderende gedrag van de EBU naar fans en fanmedia toe doet uitschijnen dat onze grote liefde voor het Songfestival steeds minder wederzijds lijkt.

Innoveren waar mogelijk

Vrees niet, dit is verre van een afscheidsartikel. Wat mij betreft blijft onze redactie springlevend, enthousiast en gemotiveerd om jullie ook naar 2024 weer zo goed mogelijk te informeren langs al onze kanalen. Zolang we willen en kunnen, blijven we daar met volle overgave aan werken.

Het is ook een gelegenheid om onszelf als fanmedium deels heruit te vinden en te innoveren waar mogelijk. We werken bewust aan verslaggeving die meer in de diepte gaat en uniek is in het Nederlandstalige nieuwslandschap van het Songfestival. Om zo nog meer het verschil te maken en jullie zo goed mogelijk uit te leggen wat er allemaal op en rond onze favoriete liedjeswedstrijd gebeurt. De liefde mag dan dus misschien wat meer van een kant komen, voorlopig ebt ze nog niet weg.

Britse regen

Heel soms, zoals toen er een technisch probleem was met mijn persaccreditatie en ik in de gietende Britse regen een kilometer heen en terug moet wandelen naar het accreditatiecentrum om dat euvel te verhelpen, vroeg ik me even mompelend en monkelend af waarom ik het allemaal doe. Het is niet evident om een week vakantie te nemen en diep in de geldbuidel te tasten om het leeuwendeel van je dagen door te brengen in een ruimte zonder natuurlijk licht, turend naar een groot tv-scherm.

Maar ik zie en bewonder de gedrevenheid van ons team om na de finale tot in de vroege uurtjes de site te updaten. We krijgen dankbare reacties vanuit de Belgische delegatie voor alle steun en worden overladen met berichtjes op sociale media van volgers die wat we doen appreciëren. Op zulke momenten gaat mijn Eurovisiehartje sneller slaan, en voel ik dat de hartslag nog steeds meer dan goed zit. Wat er ook gebeuren zal: op naar Zweden, op naar 2024!