Interviews

INTERVIEWSEUROSONG 2023

Gerrit Kerremans: ”Eurosong’ werd te lang louter als televisieprogramma gezien’

Als Head of Music staat Gerrit Kerremans al ruim een decennium aan het roer van de VRT-selecties voor het Eurovisiesongfestival. Songfestival.be sprak hem over vroeger, Eurosong 2023 en de toekomst. ‘Er is geen formule om het Songfestival te winnen.’

Het zijn drukke dagen voor Gerrit Kerremans als we hem op woensdagnamiddag 11 januari spreken. De zesdaagse Eurosong-bonanza draait op volle toeren en de laatste handen worden gelegd aan de rechtstreekse finale vanuit Paleis 12. Kerremans is sinds 2007 Algemeen Muziekcoördinator bij VRT. Zowel het muziekbeleid als de muziekinitiatieven over de netten van de publieke omroep heen, zoals Eurosong, vallen onder zijn bevoegdheid. ‘Mijn bedoeling was altijd om vanuit een A&R-team (Artiest & Repertoire, red.) het Songfestival professioneler te benaderen. Daarvoor was het steeds in handen van televisiemakers. Zij maakten met de grote Eurosong-edities goede televisie, maar een geschikte Songfestivalkandidaat kiezen is andere koek en dat verliep dan ook veel moeizamer.’

Om die reden werd de preselectie na 2008, het slechte resultaat van Ishtar op het Songfestival in Belgrado indachtig, afgevoerd. In 2010 werden Tom Dice en zijn Me and My Guitar volledig intern geselecteerd. ‘Achteraf gezien was dat misschien een lucky shot‘, lacht Kerremans, want in 2012 en 2014 werd België opnieuw uitgeschakeld in de halve finales. ‘Ik heb zeker ook mee de fout gemaakt om vanuit VRT artiesten naar het Songfestival te sturen zonder degelijke begeleiding, met songs die niet geschikt waren. We geloofden in Iris en Axel Hirsoux, maar hadden op dat moment niet de juiste mensen in ons team om acts goed neer te zetten op een Songfestivalpodium.’

play

Een groter, diverser team

De kentering kwam in 2016, toen Laura Tesoro tiende werd met What’s the Pressure. ‘Toen lieten we ons omringen door externe A&R-specialisten. Het was de eerste keer dat we inzagen dat je vanuit een gewone tv-ervaring het Songfestival niet kunt inschatten, maar dat je een groter, diverser team nodig hebt. Door zelf enkele keren naar Songfestivals te gaan, heb ik pas echt geleerd dat de wedstrijd op topniveau gespeeld wordt. Belgen als regisseur Hans Pannecoucke en light designer Ignace D’Haese werkten met succes voor de Nederlandse delegatie, maar sinds enkele jaren hebben we hen zelf binnengehaald.’

Toch volgde in 2018 met Sennek een nieuwe uitschakeling. In 2020 werd Hooverphonic geselecteerd en na de afgelaste coronaeditie eindigde de groep met een andere zangeres en het lied The Wrong Place uiteindelijk pas 19e in de finale in Rotterdam. ‘Ik heb geleerd dat er geen formule bestaat om het Songfestival te winnen; grote namen zijn evenmin een garantie op succes. Maar je verhoogt wel je kansen door de zaken professioneel aan te pakken. Als je artiesten goed begeleidt, presteren ze ook beter. Daar schoten we in het verleden tekort.’

play

Geen matig talent

Zo komen we terecht bij Eurosong 2023, de preselectie waar al maanden over gesproken wordt en die morgen tot een apotheose komt in Paleis 12. Het is de eerste keer in zeven jaar tijd dat de Vlaamse publieke omroep opnieuw opteert voor een nationale finale en dat heeft volgens Kerremans verschillende redenen: ‘We merkten dat de interesse voor het Songfestival in Vlaanderen alsmaar groter werd, waardoor het logisch was dat we daar als VRT ook meer op gingen inzetten. Wat ook meespeelt, is dat we een nieuwe directie hebben die meer heil ziet in grote entertainmentprogramma’s, vooral op Eén. Dat zorgt voor de nodige vrijgekomen budgetten om weer een preselectie te organiseren. Maar daarnaast zagen we ook dat er binnen de muzieksector weer meer animo was voor een voorronde, terwijl het eerder moeilijk was om de meest kwalitatieve en geschikte artiesten bereid te vinden om deel te nemen aan een wedstrijd. Hooverphonic had dat nooit gedaan.’

De voorronde wordt in januari 2023 op zes opeenvolgende dagen afgewerkt, maar de planning ervan nam meerdere maanden in beslag. ‘In mei en juni 2022 voerden we een lang en grondig onderzoek bij de belangrijkste platenlabels, managers en producers met artiesten in hun stal die volgens ons geschikt zijn voor het Eurovisiesongfestival. Al snel toonden verschillende goede namen interesse, waardoor we besloten het Eurosong-traject weer op te starten. Dat was een voorwaarde voor ons, want het heeft natuurlijk geen zin om het met matig talent te doen. We moeten er immers zeker van zijn dat de kandidaat het goed zal doen in Liverpool.’

De Songclub

In de lente van 2022 werd dus al beslist om in 2023 een voorronde te organiseren, maar het exacte concept werd pas later afgeklopt. ‘We lanceerden een oproep bij verschillende productiehuizen om een format te bedenken. Daarbij keken we ook naar hoe de preselecties eraan toegaan in het buitenland om inspiratie op te doen. Uiteindelijk kwam het interne productiehuis van de VRT met het meest werkbare voorstel. We kozen voor het beste concept los van het productiehuis, maar natuurlijk was er in eigen huis al heel wat kennis vergaard door mensen die meegingen naar of meewerkten aan Songfestivals. Met het gekozen concept wilden we terug naar de essentie en de focus op de song leggen. Vandaar kwam ook het idee van de Songclub: artiesten met meerdere songs die de meest geschikte voor het Songfestival zoeken. Het idee om een wekenlange preselectie te doen lag nooit echt op tafel, want daar was bij Eén geen ruimte voor. De naam Eurosong behouden was een evidentie omdat ze bekend staat als het wedstrijdmerk om een Songfestivalkandidaat aan te duiden.’

Hetzelfde netmanagement van Eén besliste uiteindelijk om te werken met vijf opeenvolgende uitzendingen in het populaire uitzendtijdstip van Iedereen beroemd, tussen het zevenuurjournaal en Thuis en een finale de avond nadien. Wel lag al vast dat de Eurosong-afleveringen met de Songclub op voorhand opgenomen zouden worden zonder inmenging van een jury of televoting. ‘Het publiek beslist daar waar het moet beslissen, namelijk in de finale. We wilden de Songclub van Eurosong bewust klein en gezellig houden en een aangename sfeer creëren waarin de Vlamingen de kandidaten en zij ook elkaar beter konden leren kennen’, vertelt Kerremans. Zo was bij voorbaat bepaald dat alle kandidaten, net als in 2016, de hele rit mochten uitzitten. ‘Ik heb geen goed gevoel bij de oude formule van een afvalrace. We voelden ook in de sector en bij de artiesten dat dat hen afschrok om deel te nemen. Dat we nu zeven kandidaten zes dagen lang een platform geven, trok hen over de streep.’

Het Songfestival zelf is natuurlijk wél een afvalrace en een die België in het verleden al meermaals verloor door te blijven hangen in de halve finale. ‘Uiteraard is het supererg als we sneuvelen, maar onze kandidaat heeft dan al zoveel exposure in binnen- en buitenland gekregen. Zeker voor een beginnende artiest is die onbetaalbaar’, klinkt het.

Van vijf naar zeven kandidaten

Het concept was er, maar natuurlijk ontbraken er dan nog twee cruciale elementen: kandidaten en liedjes. Na de bekendmaking van het nieuws over Eurosong 2023 tijdens de finale van Zomerhit in augustus 2022, opende VRT in alle stilte een interne inschrijving voor artiesten. ‘Geïnteresseerden stuurden elk minstens drie demo’s in. We ontvingen er een paar honderd in totaal. Een interne vakjury beluisterde ze allemaal en quoteerde ze. Op basis van die stemming was er een shortlist van een tiental artiesten die we uitnodigden om te polsen naar hun engagement, inclusief een ervaringsdeskunde die de kandidaat in op de rooster legde tijdens een onaangekondigd interview. Er was ook een live-auditie om te peilen naar de vocale kwaliteiten van de kandidaten. In het oorspronkelijke format waren er slechts vijf kandidaten met elk twee songs, maar we stelden dat bij naar zeven omwille van het hoge deelnemersniveau. De artiesten wisten welke van hun nummers door de jury het hoogst werd gerangschikt, maar ze kregen volledige vrijheid om hun eigen favoriet voor de finale te kiezen.’

Grote namen als Camille, Pommelien, Metejoor en Laura Tesoro schitterden door afwezigheid in de uiteindelijke namenlijst van Eurosong 2023. ‘Het is sowieso jammer dat we hen niet in de preselectie zien, maar we wisten dat dat niet ging gebeuren’, heeft Gerrit Kerremans daarover te zeggen. ‘Niemand werd uitgesloten omwille van bekendheid, maar in tegenstelling tot vorige jaren benaderden we ook niemand individueel en proactief om deel te nemen.’ Van de in totaal veertien songs zijn er drie in het Frans en geen enkel in het Nederlands. ‘S10 (die vorig jaar voor Nederland 11e in de Songfestivalfinale werd met De diepte, red.) bewees dat onze taal kan werken op het Songfestival. Moest er een fantastisch Nederlandstalig nummer in de selectie geweest zijn, had dat zeker deelgenomen. Vergeet niet dat gala dragot en Chérine perfect twee- en zelfs drietalig zijn, dus het is logisch dat zij ook in het Frans zingen. Het gaat voor ons om de song, ongeacht in welke taal die wordt gezongen.’

play

Extra budget voor promotie

Intussen lopen de Songclub-uitzendingen van Eurosong 2023 en de reacties zijn niet onverdeeld positief. Recensies van Humo en De Standaard waren weinig lovend en ook op sociale media wordt gemengd gereageerd. ‘Er zal altijd wel iemand kritiek hebben op iets. Is er ooit al unaniem positieve feedback geweest op een concept?’, haalt Kerremans de schouders op. ‘Alles kan beter, maar we zien dat er bijna 800.000 mensen kijken. Het programma blijkt dus wel aan te slaan.’ (De derde uitzending van woensdag 11 januari klokte volgens het CIM af op 631.980 livekijkers, red.) De finale zaterdag belooft zeven goed voorbereide, maar niet per se 100% Liverpool proof optredens: ‘Het zullen goede, grote acts zijn, want we hadden tenslotte anderhalve maand voorbereidingstijd. De kern van wat je zal zien in Paleis 12 zal overeind blijven in Liverpool, maar er kan ook nog veel veranderen.’ Choreograaf Yves Ruth en regisseur Hans Pannecoucke werkten mee aan de totstandkoming van de zeven acts.

Net als in 2016 wordt de VRT-preselectie een goede vijf maanden voor het feitelijke Songfestival afgewerkt, maar dat betekent niet dat de Belgische kandidaat lang op de lauweren zal mogen rusten: ‘Maart is de deadline van de EBU waarop de volledige act af moet zijn. Daar werken we dus na Eurosong naartoe. In april willen we meer inzetten op aanwezigheid op de preshows. Er is extra budget om zowel promotie te voeren in het buitenland als op verschillende sociale media, met een heus content team dat onze artiest en song overal bekend moet krijgen. Zo gaat onze kandidaat wellicht naar Eurovision in Concert in Amsterdam.’

play

Op naar 2025?

Verschillende Vlaamse nieuwsmedia, de krant Het Laatste Nieuws op kop, pakten meermaals uit met informatie over Eurosong 2023, die achteraf gezien ook geregeld fouten bevatte. ‘Wij wilden aanvankelijk pas heel laat communiceren, om de kandidaten zich volledig te kunnen laten focussen op de afwerking van hun songs en de opnames van de Songclub van Eurosong in Doornik. Maar de media zochten primeurs en kregen veel informatie, maar niet van ons. Er zaten ook veel foute informatie en gissingen bij. Ik onthoud vooral dat als de pers op zo’n manier gaat spitten, er nog wel degelijk veel interesse is in het Songfestival in Vlaanderen.’

VRT en Waalse tegenhanger RTBF moeten slechts elke twee jaar een Songfestivaldeelname verzorgen, een luxepositie waar Gerrit Kerremans zich bewust van is: ‘Ik hoop dat de beslissing over wat er zal gebeuren sneller kan vallen in de toekomst. Al speelt daar ook de technische samenwerking mee die we nu hebben opgezet met het Gala van de Gouden K’s en de MIA’s (twee andere grote VRT-evenementen die net als Eurosong de komende weken vanuit Paleis 12 worden gehouden, red.), als ook financieel niet oninteressante efficiëntie-oefening. Na die evenementen zullen we dus al voor het eerst kunnen kijken naar een mogelijk vervolg in 2025.’