Opinie

‘Nee, Red Sebastian en de VRT hebben niet gefaald’
In dit opiniestuk blikt onze hoofdredacteur Jonathan terug op de Belgische uitschakeling. Waar ligt het mogelijk (niet) aan? Pro’s en contra’s worden afgewogen.
Kort na de eerste halve finale ontvingen we een email van een persoon die, zoals anderen eerder, denkt dat wij als Songfestival.be iets te maken hebben met de organisatie en/of de resultaten van de wedstrijd zelf, wat voor de duidelijkheid allerminst het geval is. Het bericht las als volgt:
Wat is dit nu weer?!?? Dit kan niet waar zijn. Red Sebastian niet naar de finale is schandalig. Dit heeft allemaal te maken met geld. Graag een verklaring.
Deels volg ik de persoon. ‘Dit kan niet waar zijn’ spookte ook door mijn hoofd toen Oekraïne als tiende en laatste finalist werd afgeroepen. Het is ronduit schandalig te noemen dat Red Sebastian de finale niet gehaald heeft. Dat geld de doorslag gaf, lijkt me sterk. Maar een verklaring, die wil ik wel proberen aanreiken.
Wilde aannames
Eerst en vooral: de uitschakeling lag niet aan Red Sebastian als artiest of aan de VRT als deelnemende omroep. Wilde aannames dat het pro-Palestijns filmpje van Oxfam dat vlak voor de halve finale op VRT1 werd uitgezonden mee aan de oorzaak zou liggen, raken kant noch wal.
De nu 26-jarige Seppe was gemotiveerd, ambitieus en vastberaden om het Songfestival te winnen. Hij had een duidelijke visie, zowel over zijn lied Strobe Lights als hoe het in beeld moest worden gebracht. Red Sebastian is een vakman in wording van wie we ongetwijfeld nog veel zullen horen.
Een sterke entourage
De VRT heeft geleerd uit eerdere missers en investeerde de afgelopen jaren fors in een professionelere omkadering. Mensen met tonnen ervaring in de muziek- en concertwereld omringen de kandidaat en vormen een sterke entourage. Die aanpak valt niets te verwijten en blijft een voorbeeld voor menig andere omroep.
Desondanks viel België buiten de top tien in een halve finale met vijftien landen. Zeven jaar geleden sneuvelde Sennek in de halve finale in Lissabon. Dat leverde toen onderstaand opiniestuk op dat bewust bijna dezelfde titel heeft als het huidige. Want er zijn wel degelijk parallellen.
Drie factoren, en wellicht een combinatie daarvan, speelden mogelijk een sleutelrol in de Belgische uitschakeling: het nummer, de zang en het optreden. Uiteraard gaat het hier slechts om giswerk en de zoektocht naar afdoende verklaringen.
Het nummer: geen grote hit
Ik liet me eerder al kritisch uit over Strobe Lights als productie. Al bij de eerste bekendmaking in januari merkte ik op dat er meer potentieel was dan het eindresultaat. De structuur van het lied en het arrangement hadden sterker, overtuigender en memorabeler gekund.
Strobe Lights won Eurosong 2025 afgetekend, maar werd zelfs in Songfestivalminnend Vlaanderen nooit een grote hit. In de Ultratop 50 kwam het lied binnen op nummer negen en dat bleek al de koppositie te zijn. Na amper vier weken was het al verdwenen uit de Vlaamse hitlijst. (Mogelijk maakt het lied een nieuwe terugkeer in deze periode.)
De zang: ‘verre van zuiver’?
Net als tijdens zijn Eurosong-optreden begin februari leek Red Sebastian ook op dinsdagavond in Bazel in de eerste halve minuut onderhevig aan stress. Nadien leek het beter te gaan, maar reacties op sociale media zijn gemengd. Zeker bij een lied dat zo hard leunt op een feilloze vocale prestatie, zou dat echter niet het geval mogen zijn.
De Nederlandse krant De Gelderlander sprak onomwonden van zang die ‘verre van zuiver’ was en dat Red Sebastian ‘minder presteerde dan in de drie eerdere uitvoeringen’. AVROTROS-commentator Cornald Maas had onze inzending tijdens de uitzending omschreven als ‘Vlaamse fluitketelallure’.
Het optreden: onvoldoende ingang
In een interview met deze site vertelde Belgisch delegatiehoofd Birgit Simal dat het optreden van Strobe Lights gewijzigd was na de preselectie om hem zo ‘dichter bij het publiek te brengen’.
We kregen een visueel hoogstandje. Drie sterke dansers, een minutieus uitgekiende choreografie en een zeer sterke beeldvoering. Maar die beoogde diepere connectie met de kijker ontbrak mogelijk, net als zeven jaar geleden, De sfeer van de rave party vond onvoldoende ingang bij de gemiddelde Europeaan. Was de rode kleur te dominant of speelde het feit dat veel andere optredens ook in diezelfde kleur baadden een rol? We zullen het nooit zeker weten.
Een springplank voor nieuw talent
In het heetst van de golf van teleurstelling na een tweede opeenvolgende uitschakeling gaan weer enkele stemmen op die luidop vragen of we nog wel moeten meedoen aan het Songfestival, of we een preselectie moeten behouden of niet en of de vakjury’s niet moeten terugkeren naar de halve finales. Daarover nog het volgende.
Komende van Songfestival.be ben ik uiteraard zeer bevooroordeeld, maar uiteraard pleit ik ervoor dat VRT en RTBF blijven deelnemen. Zowel de preselectie Eurosong als het Songfestival blijven een cruciale springplank voor nieuw talent, zoals Red Sebastian. Maar natuurlijk zijn het ook vaak onvoorspelbare wedstrijden met winnaars en verliezers; de accuraatheid van de bookmakers heeft weer een flinke knauw gekregen.
Doorheen de decennia zijn we al vaak gewisseld tussen interne selecties en voorrondes op televisie in een veelvoud aan concepten, formats en titels. Er zit geen enkele lijn in een formule die beter of slechter werkt dan de andere. Eurosong is een belangrijke showcase voor nieuwe namen, maar ook grote artiesten die interesse tonen moeten de kans krijgen de Songfestivalsprong te durven wagen.
Een zeer populair evenement
Vergeet ook niet dat het Songfestival in Vlaanderen en ver daarbuiten een zeer populair evenement blijft op televisie en sociale media dat ook een zeer jong publiek trekt. Voor menig publieke omroep is dat uiterst lucratief in deze tijden van versplinterde mediaconsumptie.
En de vakjury’s? Die zijn potentieel een doekje voor het bloeden, maar ook niet meer dan dat. Op geen enkele manier weten we vooralsnog zeker dat ons land met jurystemming wel zou zijn doorgestoten naar de finale. De discussie of hun terugkeer wenselijk is of niet mag gevoerd worden, maar staat daar volledig los van.
Bergen werk verzet
In bovenstaand opiniestuk uit 2018 schreef ik het volgende:
Uiteindelijk werd de finale niet gehaald, maar toch gaat het te ver om te stellen dat de VRT en Sennek dan maar gewoonweg gefaald hebben. We werden vertegenwoordigd met een kwalitatief lied gezongen door een sterke zangeres, waar we voor eeuwig en drie dagen trots op mogen zijn. We verlaten Lissabon vroegtijdig, maar met opgeheven hoofd.
Vervang enkele woorden waar nodig en je krijgt een kopie van wat ik nu wil zeggen. Cynici kunnen zeggen dat we geen stap verder zijn geraakt op zeven jaar tijd. Ze hebben ongelijk, want er zijn bergen werk verzet om onze (Vlaamse) Songfestivaldeelname te professionaliseren.
Wat nu te doen? Voor VRT: het hoofd koel houden, rustig evalueren en bijsturen waar nodig, want er ligt weer werk op de plank. En voor ons het hoofd rechthouden en trots blijven op wat we hebben gezien. Want die trots, ook voor eeuwig en drie dagen, verdient Red Sebastian des te meer.