Algemeen
10 wel erg vreemde talen op het Songfestival
Het Songfestival van 2018 levert maar liefst 43 liedjes op. In totaal werden zo al 1.523 liedjes gebracht in de populaire muziekwedstrijd die sinds 1956 bestaat. Liedjes in verschillende talen, genres, stijlen én toonaarden. De liedjeswedstrijd brengt voor ieder wat wils. Tijd om dat allemaal te ontdekken. Sinds 1999 is de taalkeuze vrij voor elk land, maar dat betekent niet dat er al zeer bizarre talen zijn geweest! Een overzicht.
1. Luxemburgs (1960 & 1992)
Luxemburg nam deel tussen 1956 en 1993 en zong altijd in het Frans – op twee keer na. Bij hun voorlaatste deelname én bij hun vierde deelname in 1960 werd er een lied in het Luxemburgs afgevaardigd. Dat eindigde troosteloos laatste, waarop meteen naar het Frans werd teruggegrepen. En dat werkte: de zeven Songfestivals nadien haalde ons kleinste buurland telkens de top tien.
2. Maltees
Het eiland Malta begon pas als vaste waarde deel te nemen in 1991, maar nam in de jaren ’70 ook al enkele keren deel. In 1971 en 1972 nam het land deel met een liedje in het Maltees, maar twee jaar op rij eindigden de songs op de allerlaatste plaats. Na nog een Engelstalige deelname in 1975, die ook geen succes was, verdween het land voor zestien jaar van het Eurovisietoneel.
3. Arabisch
Een leuk Songfestivalweetje: Marokko heeft een keer deelgenomen aan het Eurovisiesongfestival. Bij het festival in Den Haag in 1980 nam het Noord-Afrikaanse een keer deel, met een song in het Arabisch. Het land werd voorlaatste en keerde nooit meer terug naar het ESF: naar verluidt zou de Marokkaanse koning hoogstpersoonlijk verdere deelnames hebben verboden.
4. Reto-Romaans
De Zwitsers hebben doorheen de decennia zorgvuldig gevarieerd tussen hun drie grootste landstalen, Duits, Frans en Italiaans, maar gaven slechts één keer de aandacht aan hun vierde officiële taal, die bijna niemand kent: het Reto-Romaans. Na de zege van Céline Dion in 1988 mocht Zwitserland de editie van 1989 organiseren, en toepasselijk genoeg was de inzending van het gastland toen in de bijna vergeten taal. Viver senza tei eindigde in de middenmoot, en de taal keerde nooit meer terug.
5. Zuid-Beiers
Oostenrijk heeft doorheen de decennia verschillende keren afgeweken van het Standaardduits om in een lokaal dialect te zingen. Onder meer het Weens (1971), het Hoogalemannisch (1996) en het Beiers (2012) passeerden de revue, maar in 2003 volgde een optreden in het Zuid-Beiers, vertolkt door de comedian Alf Poier. Hij bracht een stukje onversneden maatschappijkritiek, maar wellicht ging een groot deel van die boodschap verloren aan de modale kijker.
6. Võro
De Esten werden in 2004 vertegenwoordigd door een meidengroep met de naam Neiokõsõ. Hun song Tii werd gezongen in een Ests dialect (!) en bleef uiteindelijk nipt steken in de halve finale.
7. Gebarentaal
En dan is er nog de taal zonder hoorbare woorden: gebarentaal. Twee Songfestivalinzendingen gebruikten die tot hiertoe: de Litouwse inzending uit 2011, maar ook de Letse uitzending uit 2005, die vijfde eindigde. In het refrein gebruikten zangers Valters en Kaza internationale gebarentaal om het optreden kracht bij te zetten.
8. Denkbeeldige talen
En hierbij moeten we de aandacht vestigen op de Lage Landen. Drie Songfestivalinzendingen tot hiertoe werden in onbestaande talen gezongen – een uit Nederland (Amambanda uit 2006) en twee uit België (Sanomi uit 2003 en O julissi uit 2008). Het resultaat was zeer wisselend: In 2003 werd ons land nipt tweede, maar de twee daaropvolgende pogingen bleven telkens achter in de halve finale. Zo ook Ishtar, die eerder de Vlaamse Eurosong 2008 gewonnen had:
9. Corsicaans
Frankrijk heeft zelden afgeweken van zijn eigen landstaal, maar maakte af en toe wel een uitstapje naar talen van (voormalige) Franse gebieden. Het Bretoens en Creools kwamen voorbij in de jaren ’90, maar in 2011 nog namen de Fransen deel met een grootse ballade in het Corsicaans. Sognu was een van de favorieten op voorhand, maar maakte uiteindelijk veel minder indruk dan gedacht en bleef hangen in de middenmoot.
10. Oedmoerts
En afsluiten doen we met een van de bekendste (en meest beruchte) runner-ups op het Songfestival van de afgelopen eeuw. De Russische omaatjes Buranovskiye Babushki eindigden net achter de Zweedse Loreen uit 2012 met hun liedje Party For Everybody, met een Engelstalig refrein en strofes in het Oedmoerts, een Russisch dialect.