De 64^ste editie van het Eurovisiesongfestival streek voor de derde keer in de geschiedenis van het festival neer in Israël. Een opvallende constante hierbij is de volgende: het land won voor het eerst in 1978, een tweede keer in 1979, vervolgens in 1998 en ten slotte in 2018. Om de twintig jaar, als 1979 buiten beschouwing wordt gelaten, lijkt het land dus een overwinning te behalen. De laatste overwinning in 2018 bracht de Songfestivalgekte in ieder geval naar Tel Aviv, waar op 14 mei 2019 de eerste halve finale werd afgetrapt. Het was het laatste ‘echte’ festival waarbij Jon Ola Sand als EBU Supervisor zou optreden.

Al bij al gaat deze eerste halve finale de geschiedenis in als een relatief rustige show. Het grootste schandaal deed zich enkele maanden voor de start van het festival voor. Oekraïne, die in de tweede helft van de eerste halve finale zou moeten aantreden, trok zich eind februari in extremis nog terug. Zoals gebruikelijk hadden de Oekraïners hun nationale finale Vidbir georganiseerd. Anna Borysivna Korsun, beter bekend onder de artiestennaam Maruv, won deze wedstrijd. Na haar overwinning bood de Oekraïense omroep UA:PBC haar een contract aan waarin (blijkbaar) werd aangedrongen dat de zangeres al haar shows in Rusland voor de komende vier maanden zou schrappen. Daarnaast zou ze ook enkele financiële verplichtingen zelf moeten dragen voor haar trip naar Tel Aviv. Om een lang verhaal kort te maken: Maruv kon niet akkoord gaan met deze voorwaarden en trok zich terug. Uit protest bedankten ook de andere artiesten uit de top drie waardoor Oekraïne zich genoodzaakt zag om zich terug te trekken.

Over 2019

De eerste halve finale begon met een korte throwback naar de overwinning van Dana International. Twee Israëlieten kijken naar de televisie en zien hoe Dana met haar Diva het Songfestival in 1998 wint. Op de achtergrond staat een kleine meid, die sterk gelijkt op Netta Barzilai die het Songfestival in 2018 won, vol bewondering te gluren naar de televisie. Geïnspireerd door Dana International, en ondanks de tegenslagen en afkeurende blikken, begint het meisje zelf te bouwen aan haar zang- en danscarrière. Niet zonder succes want ze wint een lokale zangwedstrijd, nadien worden beelden getoond van Netta zelf in Lissabon. Op die manier wordt meteen de koppeling gemaakt naar de slogan van deze editie: Dare to Dream.

De eerste halve finale werd daarna ook echt afgetrapt door diezelfde Netta. Zij bracht haar winnende nummer Toy nog een keer en verwelkomde alle Songfestivalfans. Na deze verwelkoming werden ook de vier presentatoren geïntroduceerd. Dit jaar kregen Erez Tal, Bar Refaeli, Assi Azzar, Lucy Ayoub de taak om het festival in goede banen te leiden. De laatste twee verzorgden voornamelijk de gesprekken met de artiesten in de greenroom. Bar Refaeli was mogelijks de bekendste van de vier: als supermodel, en ex-partner van Leonardo DiCaprio, had ze op internationaal niveau reeds naam en faam gemaakt. Na de klassieke plichtplegingen, grapjes en bedankingen voor Lissabon als voormalige gaststad, klonken de gezegende woorden: Let the Eurovision Song Contest 2019 begin.

17 landen streden voor een ticket naar de grote finale

17 van de 41 deelnemende landen traden aan in de eerste halve finale en streden voor de eerste tien tickets voor de grote finale. Frankrijk, Israël en Spanje stemden als Big Five landen mee in de eerste halve finale.

De Georgische zangeres Tamta Godoeadze kreeg dit jaar de eer om Cyprus te vertegenwoordigen. Zij opende de show met haar nummer Replay meteen met enkele coole effecten én het obligatoire vuurwerk dat hoort bij een pop nummer op het Eurovisiesongfestival. Het kon de Europese kijker boeien want ze wist zich, weliswaar nipt met een negende plaats, te kwalificeren voor de show op zaterdag. De landen die volgden hadden minder geluk. Montenegro kon zich voor de vierde keer op rij niet kwalificeren. De Finse inzending werd in 2019 verzorgd door Sebastian Rejman en dj Darude, die in 1999 een grote hit had met Sandstorm. Het werd echter een waar fiasco: het duo eindigde op een 17^de en dus laatste plaats.

Ook Polen wist voor de tweede keer op rij de halve finale niet te overleven, al scheelde het niet veel. De Poolse damesgroep Tulia wist 120 punten bij elkaar te sprokkelen en strandde hiermee op de elfde plaats. De 17-jarige Wit-Russische Zena, die het Junior Eurovisiesongfestival (JESF) in 2018 presenteerde, wist twee puntjes meer te verzamelen wat voldoende was voor een tiende plaats en kwalificatie naar de finale. Zena was niet de enige die een link had met het JESF want ook de Servische vertegenwoordiger had reeds deelgenomen aan de kinderversie. Nevena Božović, die in 2007 nog derde werd op het JESF, bracht dit jaar de Servische ballade Kruna. Het was trouwens niet de eerste keer dat zij op het Songfestivalpodium te zien was. In 2013 maakte ze deel uit van de Servische meidengroep Moje 3. De groep bleef echter steken in de halve finale. Als soloartiest deed Nevena het een pak beter want zij stootte wel door.

Verschillende landen zetten hun elan verder … of vonden hun tweede adem

De Slovenen, Tsjechen en Esten kwalificeerden zich voor de tweede keer op rij. Voor de Tsjechen, die tweede werden in de halve finale, was dat een unicum aangezien het land bij de eerste Songfestivaldeelnames nooit succesvol was. Georgië en Portugal bleven dan weer in een negatieve spiraal zitten. De Georgiërs, die nog nooit echt succesvol waren op het Songfestival, zagen voor de derde keer op rij de finale aan hun neus voorbij gaan. Ook de Portugezen wisten zich niet te kwalificeren. Na een overwinning in 2017, eindigde de Portugese inzending op een laatste plek in 2018. Een 15^de plek in de halve finale in 2019 bracht weinig verbetering.

IJsland bereikte na vijf edities nog een keer de finale met het opmerkelijke rocknummer Hatrið mun sigra. Deze alternatieve inzending leverde hun een derde plaats op tijdens deze halve finale. Ook de Grieken, die zich in 2018 niet konden kwalificeren, wisten opnieuw een succesvol Songfestivalnummer in elkaar te boksen. Better Love van Katerine Duska bereikte een vijfde plaats in deze halve finale.

Terugkerende artiesten en balans

In het deelnemersveld waren ook twee oude bekenden te bespeuren. De Turkse zanger Serhat, die San Marino op het Eurovisiesongfestival 2016 vertegenwoordigde met I Didn’t Know, was opnieuw van de partij. In 2016 moest hij zich tevreden stellen met een twaalfde plek in de halve finale. Drie jaar later had hij iets meer geluk en zorgde voor de tweede kwalificatie voor San Marino. Tot op heden wist hij trouwens het beste San Marinese resultaat in de geschiedenis van het Songfestival neer te zetten: een 19^de plaats in de grote finale. De Hongaar Joci Pápai had minder geluk. In 2017 bezorgde hij Hongarije een 8^ste plaats in de finale op het festival in Kiev. Twee jaar later bleef hij steken in de halve finale. Het was de eerste keer sinds 2011, na hun terugkeer, dat het Centraal-Europese land een finale miste.

Opmerkelijk: de top drie van deze halve finale brak weinig potten tijdens de grote finale op 14 mei. De Australische Kate Miller-Heidke zette het succesverhaal van Australië op het Songfestival verder. Ze won met een beperkte voorsprong deze halve finale, maar eindigde pas op een negende plek in de finale. De Tsjechen moesten zich, na een puike tweede plaats, tevreden stellen met een elfde plek. IJsland die de top 3 vervolledigde, werd dan weer tiende tijdens de grote finale. De landen die Europa wisten bekoren zaten dit jaar dus vooral in de tweede halve finale of kwamen uit de groep van de Big Five.

België en Nederland

België werd vertegenwoordigd door de 18-jarige zanger Eliot. De jonge zanger deed in 2018 mee aan The Voice Belgique. Een jaar later werd hij intern geselecteerd door de Waalse omroep RTBF. Samen met Pierre Dumoulin schreef hij het nummer Wake Up. In Tel Aviv brak hij geen potten. In het totale klassement finishte ons land op een dertiende plek met 70 punten, wat ons voor het tweede jaar op rij geen finale bezorgde. De jury zette de Waalse inzending op een 12de plaats, de kijker thuis had slechts een 15de plaats voor België over.

Nederland nam deel aan de tweede halve finale.

De pauze en de punten

Na alle zeventien artiesten te hebben aangehoord, was het tijd voor de belangrijkste activiteit van de avond: de stemming. Slechts voor tien landen uit deze halve finale was er een plekje in de finale voorzien. Zoals gewoonlijk kon er maximaal 20 keer gestemd worden en was stemmen op het eigen land niet toegelaten.

Om de tijd te doden tijdens de stemming konden we genieten van een gastoptreden van Dana International, de Israëlische zangeres die het Songfestival in 1998 won. Haar winnende nummer bracht ze die avond niet, wel een cover van Bruno Mars zijn Just the Way You Are. Om het hele gebeuren op te fleuren werd naar Amerikaanse gewoonte een ‘kiss cam’-camera het publiek rondgestuurd zodat de aanwezigen konden laten zien hoeveel liefde er wel niet aanwezig was in de zaal. Na het optreden was er een kort interview met Roksana Węgiel. Deze Poolse zangeres won in 2018 het Junior Eurovisiesongfestival.

Ook de gebruikelijke promotie voor het gastland mocht niet ontbreken tijdens de stemming. Alle deelnemers deden een dansje op enkele Israëlische toeristische trekpleisters op de tonen van A-Ba-Ni-Bi van Izhar Cohen en Alphabeta (winnaars ESF 1978). Om de rijke geschiedenis van het Songfestival in de spotlight te zetten, maakte de Israëlische muzikant en video-artiest KUTIMAN een nieuw nummer met enkele memorabele momenten van de 63-jarige geschiedenis als eerbetoon voor het Songfestival.

Ook de obligatoire interviews met enkele artiesten van de Big Five-landen mochten niet ontbreken. Tijdens de eerste halve finale kwamen Bilal Hassani (Frankrijk), Kobi Marimi (Israël) en Miki (Spanje) een bezoekje brengen. Na een goede twee uur was het tijd voor de bekendmaking van de tien finalisten. Zoals gewoonlijk gebeurde dit in willekeurige volgorde. België was er, net zoals vorig jaar, niet bij.

Onmiddellijk na afloop van de finale werden de gedetailleerde rangschikkingen per land en jurylid vrijgegeven. Tsjechië won voor het eerst in zijn geschiedenis op het festival een juryfinale, met +/- 25 punten voorsprong op Griekenland en 35 punten op Australië. Het publiek thuis viel dan weer volledig voor de alternatieve act uit IJsland, al moet die overmacht niet overdreven worden. De tweede plek, Australië, kwam slechts 11 puntjes tekort. In de algemene stand van deze halve finale wisten de Australiërs, zonder de televoting of juryvoting te winnen, het hoogste schavot in te palmen.

Voor het overige valt op dat San Marino goed scoorde bij de kijker thuis met een vierde plaats, maar volledig werd neergehaald door de jury met een povere vijftiende plaats. Ook Victor Crone uit Estland deed het een pak beter met een derde plaats in de televoting, daar hij zich bij de jury slechts nipt als tiende wist te kwalificeren. Televotingwinnaar IJsland kwalificeerde zich ook na de juryfinale, maar haalde daar wel slechts een achtste plaats.

Voor Griekenland en Cyprus zien we dan weer het omgekeerde: respectievelijk een tweede en vierde plek bij de jury, maar slechts negende en tiende in het resultaat van de kijker thuis. Een favoriet van de fans, Portugal, werd laatste in de juryvoting en deed het ook niet goed in de televoting met een twaalfde plaats.